U osnovnom i glavnom značenju, prijedlozi al, el i ĝis označavaju smjer, ali se koriste i u raznim drugim značenjima:

al

Cilj kretanja: Mi venas de la avo, kaj mi iras nun al la onklo.

Smjer bez pokreta: Ŝi apogis sin per la mano al la muro. (Oslonila se rukom na zid.)

Onaj tko dobiva nešto, ili dobiva/gubi zbog neke radnje: Donu al la birdoj akvon. (Daj pticama vode.) Diru al mi vian nomon. (Reci mi svoje ime.) Ŝi kombas al si la harojn. (Ona si češlja kosu.) Pardonu al mi! (Oprostite mi!) Lia babilado malhelpis al mi fari la hejmtaskojn. (Njegovo brbljanje otežalo mi je pisanje domaće zadaće.)

Onaj kome se nešto događa, tko nešto osjeća: Ŝajnas al mi, ke vi mensogas. (Čini mi se da lažete.)

Vlasnik i sl. (uz glagol aparteni): La rozo apartenas al Teodoro. (Ta ruža pripada Teodoru.)

Rezultat promjene ili preobrazbe: Li disrompis ĝin al mil pecoj. (Razbio je to na tisuću komadića.) Obično se koristi en + nastavak N: Li disrompis ĝin en mil pecojn.

Dodatak, zbrajanje i sl. (s aligi, aliĝi, aldoni i sl.): Ĉu vi jam aliĝis al la kongreso?

Ono u odnosu na što se smatra da je promatrana stvar blizu ili slična: Proksime al la angulo staris aŭto. (Blizu ugla nalazio se automobil.) Tiu nubo similas al ĉevalo. (Onaj oblak sliči na konja.)

el

Kretanje iznutra prema van: El la tubo fluis akvo. Li eliris el la ĉambro.

Porijeklo, izvor, prethodno stanje, uzrok: El kiu lando vi venas? (Iz koje ste zemlje?) Ŝi tradukis la libron el la Ĉina lingvo. (Prevela je knjigu s kineskog jezika.) El la knabo fariĝis junulo. (Od dječaka je nastao mladić.) El surprizo (= pro surprizo) li preskaŭ falis. (Od iznenađenja je gotovo pao.) Za izražavanje uzroka, danas se radije koristi pro.

Materijal, sastav: La skatolo estis farita el ligno. Unu minuto konsistas el sesdek sekundoj.

Grupa ili hrpa, kada se izdvaja ili razlikuje neke pripadnike grupe ili dijelove hrpe: El ĉiuj miaj infanoj Ernesto estas la plej juna. (Od moje djece Ernesto je najmlađi.) Trinku el la vino, kiun mi enverŝis. (Pij vino koje sam natočio.)

ĝis

Mjesto do kojeg se kretanjem stiže, ali se ne prelazi: Mi akompanis ilin ĝis ilia domo.

Granica prostora, terena ili slično: La tuta lago ĝis la transa bordo estas kovrita de glacio. (Cijelo je jezero do suprotnog ruba bilo prekriveno ledom.)

Vrijeme, mjera, stupanj, nivo ili stanje koje nešto postiže, ali ne prelazi: Mi laboras de frua mateno ĝis malfrua vespero. (Radim od ranog jutra do kasne večeri.) La tasko estu preta ĝis la fino de Junio. (Posao neka bude obavljen do kraja lipnja.) La prezo falis ĝis du eŭroj. (Cijena je pala na dva eura.)

Također i akuzativni nastavak N i prijedlog de mogu označavati da se radi o smjeru.