Přejít k obsahu

kopirajto kaj piratoj

od uživatele annadahlqvist ze dne 18. dubna 2009

Příspěvky: 38

Jazyk: Esperanto

Vilinilo (Ukázat profil) 21. dubna 2009 16:19:19

sergejm:Sed se mi volas legi 'Harry Potter'-on per mia komputilo en Esperanto? Sed J.Rowling permesas nek enkomutiligi ŝiajn verkojn, nek traduki ilin en Esperanto. Librojn pri Harry Potter nun eblas elŝuti (ne en Esperanto), ĉu tio estas leĝe?
J.K. Rowling skribis 'Harry Potter'-on, do ŝi rajtas permesi aŭ malpermesi ĉiun, kiun ŝi volas rilate sian verkon.

sergejm:Al unu teatro en Peterburgo oni malpermesis plu montrigi Etan Princon, kvankam la aŭtoro jam delonge mortis. Oni ne postulis pagi multan monon - simple malpermesis.
"Estas multaj aliaj verkoj por montrigi" - estis malpermesa respondo al alia teatro.
Eble oni devus repensi pri la posado de kopirajtoj de verkoj kies aŭtoro ne vivas plu, tiu situacio ne ŝajnas korekta ankaŭ al mi.

sergejm:Ĉiu kopirajt-posedanto estas monopolisto.
Por monopolistoj en multaj landoj estas speciala leĝo, ili ne povas vendi je ajna prezo, kiun ili volas. Sed oni ne aplikas tiun leĝon al kopirajt-posedantoj.
Kopirajtoj estas privata apartenaĵo, estas eksplicita ke privata apartenaĵo estas monopolista! Vian aŭtomobilon, viajn vestojn, vian domon, ĉiun ke vi apartenas estas monopolista posedo. Ideoj estas posedaĵoj kiel iu ajn, eble ili estas eĉ pli altvalora!

darkweasel (Ukázat profil) 21. dubna 2009 16:32:08

Vilinilo:
darkweasel:
Vilinilo:Kompreneble, ĉar preni iun, kiu apartenas al aliulo estas ŝtelo.
Jes, sed oni ne "prenas" ĝin kiam oni elŝutas iun ĉar la originala "posedanto" ankoraŭ havas ĝin kaj povas uzi ĝin ĉiel, kiel tiu (ĝi? ŝli? geli?) volas. Alie, kiam iu ŝtelas ekz. aŭton, la originala posedanto ne plu havas ĝin aŭ povas uzi ĝin iel. Tial, elŝuto ne estas ŝtelo.
Do, ekzemple, kaŝeniri la kinejon sen pagi ne estas malhonesta? Aŭ preni aŭtobuson, veturi ĝis vian alvenon, sed forkuri sen pagi la bileton? Ĉu vi faras tiajn aferojn?
Estas malhonesta, jes, sed vi diris ke ĝi estas "ŝteli". Ŝteli estas, sen permeso, forpreni ies aĵojn. Nek elŝuti kopirajtitajn aĵojn, nek kaŝeniri kinejon sen pagi, nek preni aŭtobuson sen pagi bileton estas "ŝteli".

Ankaŭ, mi pensas, ke oni ne povas kompari tion. Kinejo aŭ aŭtobuso estas privataj lokoj, kie la posedanto povas libere decidi kiu povas iri en ili.

Sed dividi informaĵojn inter homoj oni ne kontrolu. Alie, ni iam perdos niajn kulturajn verkojn simple ĉar la kopirajtanoj volis, ke neniu kopiu ilin. La kulturo ne perdas ion, se iu ne povas iri en kinejon aŭ aŭtobuson.

Senegaùlo: Eble vi bonvolu trankviliĝi...

Vilinilo (Ukázat profil) 21. dubna 2009 17:06:09

darkweasel:
Estas malhonesta, jes, sed vi diris ke ĝi estas "ŝteli". Ŝteli estas, sen permeso, forpreni ies aĵojn. Nek elŝuti kopirajtitajn aĵojn, nek kaŝeniri kinejon sen pagi, nek preni aŭtobuson sen pagi bileton estas "ŝteli".
Ĉu oni povas diri ŝteli aŭ ne, estas semantika afero, fakto estas ke tiu estas malhonesteco.

darkweasel:Ankaŭ, mi pensas, ke oni ne povas kompari tion. Kinejo aŭ aŭtobuso estas privataj lokoj, kie la posedanto povas libere decidi kiu povas iri en ili.

Sed dividi informaĵojn inter homoj oni ne kontrolu. Alie, ni iam perdos niajn kulturajn verkojn simple ĉar la kopirajtanoj volis, ke neniu kopiu ilin. La kulturo ne perdas ion, se iu ne povas iri en kinejon aŭ aŭtobuson.
Amuzaĵo ne estas informaĵo, amuzaĵo estas industria produkto, do verkoj kiel kinaĵoj, muzikoj, ludoj, ktp, ne estas senpage dividindaj informaĵoj, ili estas privata apartenaĵo, kiuj la posedantoj povas libere decidi pri kiuj povas ilin uzi.

Pri kulturo, kulturo estas multege pli vasta ol la lasta filmo montrita en kinejo aŭ la pli nova videoludo ĉe bazaro. Se vi volas havi kulturon, estas multaj libroj, kiujn vi povas legi; multaj klasikaj muzikoj, kiujn vi povas aŭdi, ktp. La kopirajtoj ja ne estas minaco kontraŭ via soifo de kulturo. Se vi nepre volas havi la specifikajn kulturaĵojn produktitajn per industrio, do vi devas pagi ilian koston.

darkweasel (Ukázat profil) 21. dubna 2009 17:36:29

Vilinilo:
Amuzaĵo ne estas informaĵo, amuzaĵo estas industria produkto, do verkoj kiel kinaĵoj, muzikoj, ludoj, ktp, ne estas senpage dividindaj informaĵoj, ili estas privata apartenaĵo, kiuj la posedantoj povas libere decidi pri kiuj povas ilin uzi.
1. Jes, ili povas libere decidi tion laŭ la nunaj leĝoj. Sed, mi pensas, ke tio ŝanĝotu ĉar ĝi malhelpas la liberan fluon de informaĵoj okulumo.gif
2. Do - ĉu vi pensas, ke nur "informaĵoj" estu senkopirajtaj (ili ne estas!)? Sed kie estas la bordero inter "informaĵoj" kaj "amuzaĵoj"? Ĉu vi povas difini tion?
3. Mi ne pensas, ke la kopirajtleĝoj estu komplete eliminotaj. Mi nur pensas, ke privata, nekomerca dividado estu laŭleĝa, se oni diras, kiu kreis la verkojn.

Vilinilo (Ukázat profil) 22. dubna 2009 1:42:23

darkweasel:
1. Jes, ili povas libere decidi tion laŭ la nunaj leĝoj. Sed, mi pensas, ke tio ŝanĝotu ĉar ĝi malhelpas la liberan fluon de informaĵoj okulumo.gif
2. Do - ĉu vi pensas, ke nur "informaĵoj" estu senkopirajtaj (ili ne estas!)? Sed kie estas la bordero inter "informaĵoj" kaj "amuzaĵoj"? Ĉu vi povas difini tion?
3. Mi ne pensas, ke la kopirajtleĝoj estu komplete eliminotaj. Mi nur pensas, ke privata, nekomerca dividado estu laŭleĝa, se oni diras, kiu kreis la verkojn.
1. Mi ne konsentas, ĉar mi pensas ke verkistoj kaj amuzaĵindustrioj rajtas pagpostuli pri siaj laboroj.

2. Oni devas respekti la liberecon de esprimo, do oni ne povas limigi tiun, kiun gazetaro povas skribi. Tiusence, informaĵo ne havu kopirajton. Evidente, la tekstoj eldonitaj de ĉiu gazeto havas kopirajton, sed la informo tie enhavita ne havas, ĉar la novaĵo mem ne estas posedaĵo de ununura gazeto aŭ registaro.

Por mi la bordero inter informaĵo kaj amuzaĵo estas evidenta, informaĵo sciigas, dum amuzaĵo nure amuzas.

3. Mi konsentas se la dividado estas permesita per la aŭtoro. Hodiaŭ jam ekistas multaj verkoj disponeblaj kiel libera permesilo. Tamen, se la dividado ne estas permesita, oni devas respekti tion.

sergejm (Ukázat profil) 22. dubna 2009 5:22:23

Vilinilo:Kopirajtoj estas privata apartenaĵo, estas eksplicita ke privata apartenaĵo estas monopolista! Vian aŭtomobilon, viajn vestojn, vian domon, ĉiun ke vi apartenas estas monopolista posedo. Ideoj estas posedaĵoj kiel iu ajn, eble ili estas eĉ pli altvalora!
El libro oni faras filmon, en miaj ekzemploj scenigoj en teatro, kaj tio ankaŭ estas kopirajta apartenaĵo. Sed tiu suba kopirajtaĵo ne povas ekzisti sen la supra.
Se la posedanto de la supra kopirajtaĵo permesas fari suban kopirajtaĵon li iĝas monopolisto - laŭ lia volo estas devoki la permeson kaj neniigi suban kopirajtaĵon!

Por fari komputilon, oni nepre devas uzi du patentojn, kiuj aparenas al du grandaj firmaoj, produktantaj komplitilojn. Se volas fari vian komputilon, vi devas akiri ambaŭ patentojn, sed unu el tiuj firmaoj rifuzos (aŭ pli verŝajne, postulas "rifuzan" pagon) por ne havi novan konkurenton (tio jam estis kun rusa inventisto). Kaj se la firmaoj malpermesos uzi la patentojn unu al alia, neniu komutilo povas esti leĝe produktata.

sotobleat (Ukázat profil) 22. dubna 2009 22:05:49

Mi kredas ke pirataĵo estas kontraŭleĝa, ne estas argumento. Mi ne necese malaprobas. Sed la tuta punto estas kontrauleĝi. Mi tre forte subtenas la "freeware" kaj "filesharing" movadojn. Ili estas bonege.

Vilinilo (Ukázat profil) 22. dubna 2009 22:37:57

sergejm:
El libro oni faras filmon, en miaj ekzemploj scenigoj en teatro, kaj tio ankaŭ estas kopirajta apartenaĵo. Sed tiu suba kopirajtaĵo ne povas ekzisti sen la supra.
Se la posedanto de la supra kopirajtaĵo permesas fari suban kopirajtaĵon li iĝas monopolisto - laŭ lia volo estas devoki la permeson kaj neniigi suban kopirajtaĵon!
Tiu estas rajto de proprietuloj.

sergejm:Por fari komputilon, oni nepre devas uzi du patentojn, kiuj aparenas al du grandaj firmaoj, produktantaj komplitilojn. Se volas fari vian komputilon, vi devas akiri ambaŭ patentojn, sed unu el tiuj firmaoj rifuzos (aŭ pli verŝajne, postulas "rifuzan" pagon) por ne havi novan konkurenton (tio jam estis kun rusa inventisto). Kaj se la firmaoj malpermesos uzi la patentojn unu al alia, neniu komutilo povas esti leĝe produktata.
Teorie tiu eblus, sed tiukaze ambaŭ entreprenoj perdus monon, tiu ne estas avantaĝa por neniu. Certe la merkato zorgu por ke tia situacio ne okazu.

sergejm (Ukázat profil) 23. dubna 2009 6:02:53

Similajn argumentojn havis sklav-posedantoj dum milito por liberigo de sklavoj en Usono, poste en Brazilio kaj aliaj landoj.
Sed tiam estis klare, kiaj estos novaj leĝoj. Iteralie, liberigintaj sklavoj dekomence vivis malpli bone, ol kiam ili estis sklavoj.
Nun ne estas tute klare, kiaj leĝoj anstaŭos nunajn kopirajtajn leĝojn.

Refrazige eldiron de Churchill:
nunaj kopirajtaj leĝoj estas malbonaj, sed homaro ankoraŭ ne elpensis ion pli bonan.

Vilinilo (Ukázat profil) 23. dubna 2009 13:47:02

sergejm:Similajn argumentojn havis sklav-posedantoj dum milito por liberigo de sklavoj en Usono, poste en Brazilio kaj aliaj landoj.
Sed tiam estis klare, kiaj estos novaj leĝoj. Iteralie, liberigintaj sklavoj dekomence vivis malpli bone, ol kiam ili estis sklavoj.
Nun ne estas tute klare, kiaj leĝoj anstaŭos nunajn kopirajtajn leĝojn.

Refrazige eldiron de Churchill:
nunaj kopirajtaj leĝoj estas malbonaj, sed homaro ankoraŭ ne elpensis ion pli bonan.
Absurdega komparo. Homoj malsamas ol aĵoj. Oni ne devas posedi alian personon, ĉar homoj estas libera estulo, do sklavado estis senkora violenco; tamen la posedo de aĵoj ne estas violenco, sed rajto. Tial, vian argumenton oni eblus uzi por defendi ŝtelon egalmaniere. Eble vi mankas la komunismon, ĉar en demokratika kapitalista mondo oni rajtas havi siajn proprajn posedojn kaj la ŝtato devas antaŭgardi tiun rajton.

Zpět na začátek