Skip to the content

Utileco de la vorto “degeli”

by Matthieu, March 22, 2013

Messages: 17

Language: Esperanto

Francestral (User's profile) March 27, 2013, 6:40:02 PM

Ondo:Krome, se vi volas trovi Fundamentan vorton por "degeli", la plej proksima estas "fluidiĝi", ne "fandiĝi".
Ne. "Fandiĝi" estas pli proksima.

fluidiĝi = iĝi fluido = iĝi likvo aŭ gaso.
fandiĝi = Likviĝi pro varmo.
sublimiĝi = Pasi de la solida stato rekte en la vaporan.

Por solidoj, fluidiĝi = fandiĝi aŭ sublimiĝi.
Do "fandiĝi" kaj "degeli" estas pli precizaj ol "fluidiĝi".

Ondo:Se vi serĉas absolute minimuman vortprovizon, eĉ "fandiĝi" kaj "fluidiĝi" ne kontentigu vin. Vi ja povas simple uzi la radikon "akv": glacio akviĝas.
Oni ne povas igi la vorton "likviĝi" arkaa, ĉar "akviĝi" estas tre malsama ol "likviĝi".
Azoto povas likviĝi, sed ĝi ne povas akviĝi.

Rugxdoma (User's profile) March 27, 2013, 8:17:41 PM

Ondo:Nun, en Marto, mi spertas ĉiutage degelan posttagmezon kaj frostajn noktojn.

Se vi serĉas absolute minimuman vortprovizon, eĉ "fandiĝi" kaj "fluidiĝi" ne kontentigu vin.
Malfrosta, malfrosti?

antoniomoya (User's profile) March 27, 2013, 9:18:51 PM

Glacio.
Glaciiĝi.
Malglaciiĝi.

La Reta Vortaro diras: Degeli = malglaciiĝi.

Se la du vortoj signifas la samon, kial enkonduki novan vorton, kiun oni devos plu lerni, anstataŭ uzi la esperantan rimedon de kunmetaĵoj? Ĉu ĉar "malglaciiĝi" estas tro longa?

Amike.

Kirilo81 (User's profile) March 28, 2013, 8:59:58 AM

antoniomoya:Se la du vortoj signifas la samon, kial enkonduki novan vorton, kiun oni devos plu lerni, anstataŭ uzi la esperantan rimedon de kunmetaĵoj? Ĉu ĉar "malglaciiĝi" estas tro longa?
Ja ne temas pri enkonduko, kaj fand' kaj degel' estas samaĝaj.
Kaj por mia kompreno "neĝo" kaj "glacio" ne estas la sama afero, mi lasas mian filon iri sur neĝo, sed ne sur glacio.

Forigi kiel eble plej da radikoj ne nepre ekonomiigas la lingvon, se vi forstrekas pli specialan vorton kaj ekuzas pli ĝeneralan, vi devas aŭ paroli pli eksplice aŭ riski konfuzon (Aĥ, kiam finfine degelos? estas senkuntekste komprenebla, sed ĉu likviĝos taŭgus sen klarigo?).

sudanglo (User's profile) March 28, 2013, 11:48:12 AM

Tiu batalo inter la radik-voli-havaj kaj la minimumistoj havas jam longegan historion en la movado. Kurioze kiel ĝi ankoraŭ persistas.

Sed tamen se oni komparas epokon kun epoko, oni vidas kiu kampo ĉiam venkas. La deziro por ekonomia, preciza kaj rafinita esprimo ĉiam triumfas super la kotentiĝo je maleleganta peza kunmetado.

Ondo (User's profile) March 28, 2013, 12:31:42 PM

sudanglo:La deziro por ekonomia, preciza kaj rafinita esprimo ĉiam triumfas super la kotentiĝo je maleleganta peza kunmetado.
Prave! Kaj la eleganta, facilmova, pensoklariga kunmetado daŭras brile flugi super la batalkampoj, kie haladze putras generacioj da kadavroj de enigmaj novradikoj.

Francestral (User's profile) March 28, 2013, 1:22:00 PM

antoniomoya:La Reta Vortaro diras: Degeli = malglaciiĝi.

Se la du vortoj signifas la samon, kial enkonduki novan vorton, kiun oni devos plu lerni, anstataŭ uzi la esperantan rimedon de kunmetaĵoj? Ĉu ĉar "malglaciiĝi" estas tro longa?
La Reta Vortaro diras:
degeli = Malglaciiĝi, malfrostiĝi, fluidiĝi de varmo, fandiĝi
fandi = Likvigi per varmo solidajn korpojn

Tiu difino de "degeli" estas malklara.

Kiam premo estas malpli ol 611 Pa (paskaloj), per varmo glacio rekte iĝas gaso. Tiam,
-oni povas diri, ke tiu glacio malglaciiĝas kaj fluidiĝas, sed
-oni ne povas diri, ke tiu glacio fandiĝas, ĉar ĝi ne iĝas likvo.

Tial mi preferas la difino de "degeli" laŭ PIV, ĉar tiu difino estas pli klara:
degel/i (ntr) Likviĝi fare de la varmo, fandiĝi (pp glacio)

Back to the top