Ujumbe: 250
Lugha: Esperanto
Leopold65 (Wasifu wa mtumiaji) 30 Machi 2025 8:51:37 asubuhi
Frano:Por eviti malkonsentojn en la interpretado de eventoj kiam oni diskutas pri internaciaj rilatoj, oni inventis internacian juron (sed ne nur por tio). Tial via aŭ mia subjektiva percepto de eventoj tute ne gravas, kaj la agoj de la Rusa Federacio en la situacioj de Krimeo, DPR kaj LPR estas laŭleĝe regulaj.Leopold65:Mi ripetas la demandon: kiel via individua percepto de historiaj eventojrilatas al la jura priskribo de la nuna situacio en Ukrainio? Ĉu vi komprenas mian demandon, aŭ ĉu vi komprenis nur iujn vortojn el ĝi?Mia individua percepto de historiaj eventoj, bazita sur mia nerelativa difino de milito, diras ke estis milito en 1812 kaj estas milito nun.
Via individua percepto de historiaj eventoj, bazita sur via relativa difino de milito, diras ke estis milito en 1812 sed ne estas milito nun.
Altebrilas (Wasifu wa mtumiaji) 30 Machi 2025 11:22:20 asubuhi
Leopold65 (Wasifu wa mtumiaji) 31 Machi 2025 8:53:48 asubuhi
Altebrilas:Ĉu internacia jura instanco konfirmis tion, kion asertas la lasta frazo ?Se Rusio malobservus la internacian juron, tiam la Kortumo de UN (la nura organizo kiu havas la rajton fari decidojn en kazoj de malobservo de internacia juro) tion registris antaŭ longe, cetere Ukrainio prezentis plendon kontraŭ la agoj de Rusio. Ĉar tio ne okazis, tial la agoj de Rusio ne malobservis internacian juron. Ĉi tio estas simpla logiko.
Internacia juro estas precedenca juro. Laŭ mi, la precedenco de Kosovo laŭleĝas la disiĝon de Krimeo, la formadon de la DPR kaj LPR, kaj la interkonsento farita inter Rusio kaj la LPR/DPR laŭleĝas la SMO.
Altebrilas (Wasifu wa mtumiaji) 31 Machi 2025 1:27:14 alasiri
Ĉu ĝi konfirmis vian opinion ("laŭ mi...") pri precedenco de Kosovo?
Kiam ?
Leopold65 (Wasifu wa mtumiaji) 1 Aprili 2025 8:40:11 asubuhi
Altebrilas:Ĉu la Kortumo de UN diris, ke la agoj de la Rusa Federacio en la situacioj de Krimeo, DPR kaj LPR estas laŭleĝe regulaj?Ne. La Kortumo de UN entute nenion diris pri tio. Kaj la kialoj de tio estas sufiĉe klaraj por mi.
Altebrilas:Ĉiu juristo, kiu studis internacian juron, povas konfirmi tion (nu, krom ukrainaj - el la agoj de ukrainaj advokatoj rezultas, ke ukrainaj juristoj, ukraina juro estas leĝo bazita sur ies deziroj)
Ĉu ĝi konfirmis vian opinion ("laŭ mi...") pri precedenco de Kosovo?
Altebrilas (Wasifu wa mtumiaji) 1 Aprili 2025 11:02:27 asubuhi
Leopold65 (Wasifu wa mtumiaji) 1 Aprili 2025 12:09:40 alasiri
Altebrilas:La kialoj ne estas klaraj por mi. Bonvolu diri pli.Se la Kortumo de UN konfirmas, ke Rusio faris ĉion koncerne Ukrainion konforme al la internacia juro, tiam ĉiuj agoj subtenaj al Ukrainio de la "monda komunumo" kontraŭ Rusio montriĝos malobservantaj la internacian juron.
Se la Kortumo de UN deklaras, ke la agoj de Rusio malobservis la internacian juron, tiam ne nur la internacia juro estos detruita, sed ankaŭ ĉiuj juraj sistemoj de aliaj landoj, kiuj uzas precedencan juron, estos detruita.
amigueo (Wasifu wa mtumiaji) 1 Aprili 2025 1:16:26 alasiri
Ne ekzistas ununura, eksplicita verdikto de UN-tribunalo, kiu rekte deklaras, ke Rusio rompis internaciajn leĝojn per la aneksado de Krimeo kaj la rekono de la memproklamitaj Donbasaj respublikoj. Tamen, pluraj internaciaj tribunaloj kaj organizaĵoj esprimis sian pozicion pri la afero:
1. Internacia Kortumo (ICJ) – En la kazo Ukrainio kontraŭ Rusio pri financado de terorismo kaj rasdiskriminacio (2017), la ICJ decidis, ke la akuzo kontraŭ Rusio meritas pli profundan esploron, sed ĝi ankoraŭ ne faris finan verdikton pri la krimea aneksado mem.
2. Internacia Krima Kortumo (ICC) – En 2016, la ICC konkludis, ke la situacio en Krimeo egalas al internacia armita konflikto inter Rusio kaj Ukrainio, implicante, ke la aneksado estis kontraŭleĝa sub internacia juro.
3. Eŭropa Kortumo pri Homaj Rajtoj (ECHR) – En januaro 2021, la ECHR akceptis, ke la kazo kontraŭ Rusio pro la homaj rajtoj en Krimeo povas esti traktata, ĉar la tribunalo konsideras, ke Rusio havis "efektivan kontrolon" de la regiono ekde 2014.
4. Unuiĝintaj Nacioj – La Ĝenerala Asembleo de UN plurfoje kondamnis la aneksadon de Krimeo per rezolucioj (ekz. A/RES/68/262 en 2014), deklarante, ke la referendumo en Krimeo estis neleĝa kaj ke la teritoria integreco de Ukrainio devas esti respektata. Tamen, tiuj rezolucioj ne havas devigan juran forton.
En resumo, kvankam internaciaj tribunaloj kaj organizaĵoj plurfoje deklaris, ke Rusio rompis internacian juron, ne ekzistas unusola UN-tribunalo kun rekta, fina verdikto pri la afero.
Kaj:
La ukrainaj advokatoj ja klopodis atingi tian verdikton, sed la jura procezo en internacia juro estas kompleksa kaj longdaŭra. Jen kelkaj kialoj kial **ne ekzistas eksplicita, unusola verdikto de UN-tribunalo** pri la kontraŭleĝeco de la rusiaj agoj:
1. Limigoj de Internacia Kortumo (ICJ)
Ukrainio procesis kontraŭ Rusio ĉe la Internacia Kortumo (ICJ) en 2017, sed la kazo temis pri akuzoj de terorisma financado kaj rasdiskriminacio (ne rekte pri la kontraŭleĝeco de la aneksado). La ICJ ne havas rektan jurisdikcion pri internaciaj krimoj, krom se la akuzita ŝtato konsentas esti juĝata – kio ne estas la kazo de Rusio pri la aneksado de Krimeo.
2. Internacia Krima Kortumo (ICC)
La Internacia Krima Kortumo (ICC) deklaris en 2016, ke la situacio en Krimeo estas internacia armita konflikto inter Ukrainio kaj Rusio, kio implicas kontraŭleĝan okupadon. Tamen, la ICC traktas individuajn krimulojn, ne ŝtatojn. Ukrainio klopodis, sed ICC prioritatas la enketadon pri militkrimoj prefere ol pri la jura statuso de teritorio.
3. Eŭropa Kortumo pri Homaj Rajtoj (ECHR)
Ukrainio procesis kontraŭ Rusio ĉe la ECHR, kaj la kortumo en 2021 konfirmis, ke Rusio havis "efektivan kontrolon" de Krimeo ekde 2014. Kvankam tio estas paŝo en la bona direkto, la ECHR traktas homajn rajtojn, ne teritorian internacian juron.
4. UN-Ŝtatoj Evitas Pli Fortan Verdikton
La Ĝenerala Asembleo de UN plurfoje kondamnis la rusiajn agojn, sed rezolucioj de la Asembleo ne havas devigan juran forton. La **Sekureca Konsilio** de UN ne povis fari devigan decidon, ĉar Rusio havas vetopovon.
5. Realpolitikaj Baroj
Eĉ se Ukrainio havis fortajn jurajn argumentojn, la internacia jura sistemo dependas de ŝtatoj, kiuj ofte hezitas fari tro rektajn verdiktojn kontraŭ granda potenco kiel Rusio. Multaj tribunaloj preferas trakti konsekvencojn de la okupado (ekz. homaj rajtoj kaj militkrimoj) prefere ol eksplicite juĝi la kontraŭleĝecon de la aneksado.
Konklude: Ukrainiaj advokatoj ja klopodis, sed la internacia jura sistemo havas strukturan malfacilecon juĝi tian aferon rapide kaj rekte. Tamen, la tendenco de diversaj tribunaloj montras, ke Rusio fakte rompis internacian juron – eĉ se neniu ununura UN-instanco eksplicite diris tion per fina verdikto.
Kaj:
Vi tuŝis la kernon de unu el la plej disputataj demandoj en internacia juro: la konflikto inter la suvereneco de ŝtatoj kaj la rajto de popoloj je memdetermino. Jen kiel tiuj konceptoj rilatas al la rusia interveno en Donbaso kaj al la precedenco de Kosovo.
1. Ĉu Rusio povis laŭleĝe "protekti" Donbason?
Rusio asertis, ke ĝi intervenis por protekti la loĝantaron de Donbaso kontraŭ supozataj genocidaj agoj fare de la ukraina registaro. Tamen, laŭ internacia juro, tia interveno ne estas jure pravigita:
• Sxtataj rajtoj: Suvereneco de Ukrainio
Laŭ la Ĉarto de Unuiĝintaj Nacioj (Artikolo 2.4), ŝtatoj rajtas je sia teritoria integreco, kaj aliaj landoj ne rajtas interveni en iliaj internaj aferoj, escepte de memdefendo aŭ Sekureckonsilia aprobo. Ukrainio, kiel suverena ŝtato, havas la rajton defendi sian teritorion, inkluzive de Donbaso.
• Popola rajto je memdetermino
La rajto je memdetermino validas laŭ internacia juro, sed ĝi ne nepre signifas aŭtomatan sendependiĝon. Ĝi kutime aplikeblas al koloniaj popoloj aŭ subpremataj etnaj grupoj sen politika reprezentado. Kvankam Rusio argumentis, ke la rusparolantaj loĝantoj de Donbaso estis persekutataj, neniu internacia kortumo konfirmis tiun akuzon.
• "Humanitara interveno" kaj protektado de civitanoj
Rusio argumentis, ke ĝi agis pro "humanitara interveno" kaj pro la devo protekti siajn civitanojn, ĉar multaj loĝantoj de Donbaso ricevis rusiajn pasportojn. Tamen, internacia juro ne akceptas arbitran uzon de forto pro tiaj kialoj sen UN-aprobo.
• Memdefendo (Artikolo 51 de UN-Ĉarto)
Rusio provis argumenti, ke ĝi intervenis pro "memdefendo", ĉar ĝi rekonis la sendependecon de la Donbasaj respublikoj kaj poste "protektis" ilin kontraŭ Ukrainio. Sed ĉar neniu alia UN-membro rekonis tiujn respublikojn, tia argumento ne havas firman juran bazon.
Do, la internacia komunumo ĝenerale konsideras, ke la rusia interveno en Donbaso estis kontraŭleĝa. Eĉ se oni akceptus la rajton de la loĝantoj memdeterminiĝi, tio ne aŭtomate signifas, ke Rusio povis milite interveni.
2. Ĉu la precedenco de Kosovo validas por Donbaso?
La kazo de Kosovo estas ofte uzata en debatoj pri Donbaso, sed ekzistas esencaj diferencoj:
• Kosovo:
• Serbio perdis kontrolon super Kosovo post NATO-bombado en 1999, kiam internaciaj fortoj (UN kaj OSCE) transprenis administradon.
• La sendependeco de Kosovo en 2008 estis deklarita post longa periodo de UN-administrado kaj estis subtenata de multaj okcidentaj landoj.
• En 2010, la Internacia Kortumo (ICJ) deklaris, ke la sendependecdeklaro de Kosovo ne kontraŭis internacian juron, sed la verdikto ne diris, ke la secesio estis laŭleĝa — nur ke la deklaro mem ne estis kontraŭleĝa.
• Donbaso:
• Male al Kosovo, Donbaso ne estis sub internacia administrado antaŭ sia secesio.
• Neniu UN-misio estis implikita en la regiono, kaj Ukrainio neniam perdis plenan suverenecon laŭ internaciaj normoj.
• La Donbasaj sendependecaj referenda en 2014 ne estis rekonitaj de la internacia komunumo, male al Kosovo, kiu ricevis rekonon de pli ol 100 landoj.
Ĉu la precedenco de Kosovo pravigas la rusan intervenon en Donbaso?
Rusio uzis la kazon de Kosovo kiel argumenton por la rekono de Donbaso. Tamen, la plej multaj internaciaj jurspertuloj malakceptas tiun komparon, ĉar la situacioj estas tro malsamaj. En la kazo de Kosovo, la internacia komunumo konsentis pri UN-administra rolo, dum en Donbaso, Rusio unuflanke rekonis la regionon kaj uzis tion por milite interveni.
Konkludo: Konflikto inter ŝtataj rajtoj kaj memdetermino
Internacia juro ofte ŝanceliĝas inter la principoj de ŝtata suvereneco kaj popola memdetermino, sed en la kazo de Donbaso:
• La interveno de Rusio estas ĝenerale konsiderata kontraŭleĝa, ĉar ĝi rompas la principon de ne-interveno en suverenaj ŝtatoj.
• La rajto je memdetermino por Donbaso ne estas universale rekonata, ĉar la secesiaj movadoj ne havis larĝan internacian subtenon aŭ UN-mandaton.
• La kazo de Kosovo ne estas ĝusta precedenco por Donbaso, ĉar la cirkonstancoj estis malsamaj, kaj la internacia komunumo traktis ilin alimaniere.
Tial, kvankam la debato pri suvereneco kontraŭ memdetermino restas malferma en multaj mondopartoj, la specifa kazo de Donbaso ne havas fortan juran bazon por pravigi la rusan intervenon laŭ internacia juro.
Kaj:
Jes, multaj homoj argumentas, ke precedencoj de Usono kaj NATO-militintervenoj povus esti uzataj por pravigi la rusan intervenon en Donbaso. Tamen, laŭ internacia juro, tiuj kazoj ne ĉiam estas rekte kompareblaj. Ni rigardu kelkajn gravajn precedencojn:
1. Usono/NATO-militintervenoj sen UN-aprobo
Diversaj okcidentaj intervenoj okazis sen Sekureckonsilia aprobo, kio teorie kontraŭas la principon de neuzado de forto en internaciaj rilatoj (Artikolo 2.4 de la UN-Ĉarto). Jen kelkaj ekzemploj:
Kosovo (1999) – NATO kontraŭ Serbio
• NATO bombardis Serbion sen UN-aprobo, sub la preteksto de humanitara interveno por protekti la albanan loĝantaron de Kosovo kontraŭ etna purigado.
• Okcidentaj landoj poste subtenis la sendependecon de Kosovo en 2008.
• Rusio uzis ĉi tiun kazojn kiel argumenton por sia interveno en Donbaso, asertante, ke ĝi ankaŭ protektas etnan grupon (rusparolantoj).
• Problemo: Kvankam la interveno en Kosovo estis kontraŭleĝa laŭ striktaj internaciaj normoj, ĝi estis plenumita de pluraj landoj, dum la interveno en Donbaso estis sole de Rusio. Ankaŭ, UN poste rolis en la administrado de Kosovo, dum en Donbaso ne estis tia internacia ĉeesto.
Irako (2003) – Usona invado
• Usono kaj kelkaj aliancanoj invadis Irakon sen eksplicita UN-aprobo, sub la argumento ke Irako posedis amasdetruajn armilojn (kio poste montriĝis malvera).
• Multaj kritikis la invadon kiel kontraŭleĝan, kaj la kazo montras, ke okcidentaj landoj mem ofte ignoras internacian juron, kiam tio favoras iliajn interesojn.
• Problemo: La situacio en Donbaso estas malsama, ĉar ne temis pri reĝima ŝanĝo aŭ armea okupo de tuta lando, sed pri secesia konflikto.
Libio (2011) – NATO-interveno kontraŭ Gaddafi
• UN aprobis limigitan operacion por protekti civilulojn en Libio, sed NATO etendis la kampanjon por reĝimŝanĝo (forigo de Gaddafi).
• Rusio kaj Ĉinio akre kritikis ĉi tiun operacion kiel preteksto por "okcidenta imperiismo".
• Problemo: Kvankam la operacio en Libio superis la originalan UN-mandaton, ĝi havis ian UN-subtenon, male al la rusia interveno en Donbaso.
2. Ĉu tiuj precedencoj pravigas la rusan intervenon?
Rusia argumento: Se Usono kaj NATO povis ignori internacian juron en Kosovoa, Irako aŭ Libio, kial Rusio ne povus fari same en Donbaso?
Kontraŭargumento: Malbona precedenco ne kreas novan rajton. Se Usono kaj NATO faris kontraŭleĝajn agojn, tio ne signifas, ke Rusio rajtas fari la samon.
Internacia juro ne estas tute konsekvenca, ĉar ĝi dependas de politika potenco kaj interkonsentoj inter ŝtatoj. Grava diferenco estas, ke en multaj NATO-intervenoj estis multoblaj landoj implikitaj, dum en Donbaso temis pri unuflanka interveno de Rusio.
3. Ĉu Donbaso estas unika kazo aŭ parto de pli larĝa tendenco?
La problemo de ŝtata suvereneco kontraŭ memdetermino aperas en multaj lokoj (Kosovo, Krimeo, Tajvano, Skotlando, Katalunio). La rusia interveno en Donbaso estus pli forte pravigebla, se:
• La sendependecreferendumoj en Donbaso estus okazintaj sub neŭtrala internacia kontrolo.
• Pli da landoj rekonus la "respublikojn" de Donbaso (kaj ne nur Rusio).
• La konflikto ne estus kaŝita formo de rusia geopolitika ekspansio.
4. Konkludo
• Jes, Usono kaj NATO ofte intervenis sen UN-aprobo, kreante precedencojn, kiujn Rusio uzas por pravigi siajn agojn.
• Sed tio ne aŭtomate legitimas la rusan intervenon, ĉar ĉiu kazo havas malsamajn cirkonstancojn.
• Internacia juro estas pli politika ol absoluta – la fortaj landoj ofte interpretas ĝin laŭ siaj propraj interesoj.
• Rusio ne povas nur kopii NATO-n, ĉar eĉ en okcidentaj intervenoj (kiel Kosovo aŭ Libio) estis pli larĝa internacia subteno, kio mankas en la kazo de Donbaso.
Tio montras, ke internacia juro estas pli morala kaj politika ol absoluta – la reguloj estas ofte flekseblaj depende de kiu lando aplikas ilin kaj kontraŭ kiu.
Kaj:
Jes, la faktoro "internacia apogo" ofte rilatas ne nur al principoj de internacia juro, sed ankaŭ al politikaj, ekonomiaj kaj diplomatiaj premoj. La voĉdonado en UN kaj aliaj internaciaj organizaĵoj estas influita de diversaj faktoroj, inkluzive de monaj subvencioj, komercaj avantaĝoj kaj diplomatia premo.
1. Kiel ekonomiaj faktoroj influas voĉdonadon en UN?
• Subteno kaj pruntoj: Grandaj mondaj potencoj kiel Usono, Ĉinio, Rusio kaj la EU povas oferti aŭ reteni ekonomian helpon, komercajn interkonsentojn aŭ investojn por influi la voĉdonadon de pli malgrandaj ŝtatoj.
• Dependeco de internaciaj institucioj: Multaj landoj estas finance ligitaj al institucioj kiel la Internacia Monunua Fonduso (IMF) kaj la Monda Banko, kiujn dominas plejparte okcidentaj landoj. Tio povas influi kiel ili poziciiĝas en UN-voĉdonoj.
• Politikaj interkonsentoj: Landoj foje interŝanĝas voĉdonojn en UN kontraŭ diplomatia subteno en aliaj aferoj (ekz., voĉdoni pri Palestino en UN kontraŭ ekonomiaj avantaĝoj de Arabaj landoj).
Ekzemplo: En 2017, Usono minacis ĉesi financan helpon al landoj, kiuj voĉdonis kontraŭ ĝia decido rekoni Jerusalemon kiel la ĉefurbon de Israelo. Multaj malgrandaj landoj ŝanĝis sian sintenon aŭ sindetenis por eviti perdi usonajn financajn avantaĝojn.
2. Kiel tio rilatas al la situacio en Donbaso?
• Rusia diplomatia strategio: Rusio subtenas landojn, kiuj povas voĉdoni favore al ĝiaj interesoj en UN, ekzemple per armilaj interkonsentoj, energiaj kontraktoj aŭ financaj avantaĝoj (kiel kun Sirio, Venezuelo, kaj kelkaj afrikaj landoj).
• Okcidenta ekonomia premo: La EU kaj Usono forte influis la sintenon de multaj landoj kontraŭ la rusia invado de Ukrainio, ekzemple per sankcioj kontraŭ Rusio kaj ekonomia subteno al Ukrainio.
• Neŭtralaj landoj: Multaj afrikaj kaj latinamerikaj ŝtatoj sindetenis en voĉdonoj kontraŭ Rusio, ofte ĉar ili dependas kaj de okcidenta financa subteno kaj de rusaj energiaj/armilaj interkonsentoj.
Ekzemplo: Hindio ricevas grandan kvanton da rusa nafto kaj armiloj, kaj ofte sindetenis en UN-voĉdonoj pri Ukrainio, malgraŭ la fakto, ke ĝi estas demokratie pli proksima al la Okcidento.
3. Ĉu tio signifas, ke "internacia apogo" estas simple aĉetita?
Ne ĉiam, sed monaj kaj politikaj interesoj ludas grandan rolon en tio, ĉu lando estas rekonata aŭ ĉu interveno estas pravigita:
• Kosovo ricevis fortan okcidentan subtenon → Ĝi estis rekonita de pli ol 100 landoj, eĉ sen UN-aprobo.
• Donbaso ricevis nur rusan subtenon → Preskaŭ neniu krom Rusio kaj ĝiaj aliancanoj rekonis ĝin.
Tio montras, ke internacia juro ofte reflektas geopolitikajn realaĵojn pli ol universalajn regulojn.
4. Konkludo
• Jes, internacia apogo ofte rilatas al ekonomiaj premoj, subvencioj kaj diplomatia interŝanĝo.
• UN-voĉdonoj ne ĉiam reflektas striktan juran analizon, sed pli ofte geopolitikan ekvilibron.
• Donbaso ne ricevis vastan internacian rekonon, parte ĉar Okcidento havis pli grandan influon al la plej multaj landoj.
• Tiel, ne temas nur pri juro, sed ankaŭ pri realpolitikaj interkonsentoj, influoj kaj dependecoj.
Tial, la argumento "se Okcidento faris ĝin, kial Rusio ne povus?" ne estas nur jura demando, sed ankaŭ potenca ludo en la internacia scenejo.
Kaj:
La koncepto de tamponŝtato (ŝtato inter du grandaj potencoj, kiu reduktas rektan konfrontiĝon) havas fortan historian bazon, sed ĉu ĝi pravigas la rusan intervenon en Orienta Ukrainio? Dependas de la perspektivo—geopolitika aŭ laŭ internacia juro.
1. Geopolitika Perspektivo: Ĉu Rusio havas sekurecan bezonon pri tamponŝtato?
• Rusio tradicie deziris tamponzonon inter si kaj NATO, ĉar ĝi timas, ke okcidenta influo en limaj landoj povus minaci ĝian sekurecon.
• Historie, Rusio uzis bufroŝtatojn (ekz. Pollando en la 19-a jarcento, la Varsovia Pakto en la Malvarma Milito) por protekti sin kontraŭ eblaj okcidentaj invadoj.
• Ukrainio fariĝis problemo, ĉar ĝi moviĝis al Okcidento post la Majdana Revolucio (2014) kaj volis aliĝi al NATO. Rusio vidis tion kiel ekzistecan minacon.
▶ Rusia argumento: NATO jam etendiĝis orienten (Pollando, Baltaj ŝtatoj, Rumanio), kaj Ukrainio estus tro proksima al Moskvo. Sekve, la okupado de Krimeo kaj la interveno en Donbaso estis defenda neceso.
▶ Kontraŭargumento: NATO estas defenda alianco, kaj landoj havas la rajton elekti siajn aliancojn. Ukrainio ne havis realan perspektivon aliĝi al NATO en la proksima estonteco, do la rusia interveno estis preventiva agresago.
2. La Jura Perspektivo: Ĉu la bezono de tamponŝtato pravigas invadon?
• La Ĉarto de UN (Artikolo 2.4) strikte malpermesas uzon de forto kontraŭ la suvereneco de alia ŝtato, escepte de memdefendo aŭ Sekureckonsilia aprobo.
• Rusio ne estis atakata de Ukrainio, do memdefendo ne povas esti pravigo.
• La Beograda Memorando (1994) garantias la suverenecon de Ukrainio en interŝanĝo kontraŭ ĝia rezigno de nukleaj armiloj. Rusio estis unu el la garantioj de tiu traktato, sed rompis ĝin per la aneksado de Krimeo kaj interveno en Donbaso.
• La koncepto de "sfero de influo" ne estas jura argumento en la moderna internacia sistemo. Kvankam landoj historie konkuris pri influo, juro ne rekonas la ideon, ke granda ŝtato rajtas devigi najbaron resti en sia sfero.
▶ Konkludo laŭ juro: La argumento de Rusio pri la bezono de tamponŝtato ne havas firman juran bazon, ĉar suverenaj ŝtatoj havas la rajton mem elekti siajn aliancojn.
3. Ĉu ekzistas precedencoj?
Se Rusio rajtus krei tamponŝtaton perforte, tio povus signifi, ke aliaj landoj ankaŭ havus similan rajton en aliaj situacioj:
• Ĉu Ĉinio rajtas ataki Tajvanon por malhelpi Usonon meti bazojn tie?
• Ĉu Usono rajtas invadi Kubon por forigi rusan influon?
Se oni akceptus la rusan argumenton, ĝi povus malfermi danĝeran precedencon por aliaj ŝtatoj, kiuj volas perforte limigi la sendependecon de siaj najbaroj.
4. Konkludo: Geopolitika bezono vs. Jura realo
▶ El geopolitika vidpunkto, Rusio konsideras tamponzonon grava por sia sekureco, sed tio estas bazita sur realpolitikaj kalkuloj, ne sur internacia juro.
▶ El jura vidpunkto, suverenaj ŝtatoj havas la rajton decidi sian aliancon, kaj neniu lando rajtas milite devigi alian resti neŭtrala.
▶ Historie, grandaj potencoj ofte ignoras juron por protekti siajn interesojn, sed tio ne signifas, ke ĝi estas leĝa aŭ morale ĝusta.
▶ Se Rusio rajtas fari tion al Ukrainio, kial aliaj landoj ne rajtas fari same al siaj najbaroj? Jen la granda dilemo.
Tio estas unu el la plej grandaj debatoj en internacia politiko: ĉu NATO estas nur defenda alianco aŭ geopolitika ilo de Usono kaj Okcidento por interveni en aliaj landoj?
Fakte, la rolo de NATO ŝanĝiĝis post la Malvarma Milito. Origine ĝi estis kreita en 1949 kiel defenda alianco kontraŭ Sovetunio. Sed post la disfalo de Sovetunio en 1991, ĝi fariĝis pli aktiva en eksteraj operacioj.
1. Ĉu NATO estas vere "defenda"?
• Teorie: NATO funkcias surbaze de Artikolo 5 de ĝia statuto: "atako kontraŭ unu membro estas atako kontraŭ ĉiuj". Tio signifas, ke ĝi defendas membroŝtatojn kontraŭ eksteraj agresoj.
• Fakte: Post 1991, NATO fariĝis pli agresema kaj intervenisma ekster sia tradicia areo. Ekzemploj:
• Kosovo (1999): NATO bombadis Serbion sen UN-aprobo por "protekti" kosovanojn.
• Afganio (2001-2021): Post la 9/11-atakoj, NATO invadis Afganion sub la preteksto de memdefendo (unua fojo kiam Artikolo 5 estis uzata).
• Libio (2011): NATO ekzekutis operacion, kiu finiĝis per la faligo kaj morto de Gaddafi – kvankam la oficiala celo estis protekti civilulojn.
▶ Konkludo: NATO ne plu estas nur defenda alianco, sed geopolitika ilo de la Okcidento, uzata en strategiaj intervenoj.
2. Ĉu NATO fakte celas "humanitaran" protekton aŭ regimŝanĝon?
• La oficiala rakonto estas, ke NATO-intervenoj celas defendi homajn rajtojn kaj protekti civilulojn.
• Sed en multaj kazoj, la vera celo estis geopolitika influo kaj regimŝanĝo:
• En Kosovo, NATO subtenis la sendependecon de albanoj kontraŭ Serbio, ĉar Serbio estis proksima al Rusio.
• En Libio, la interveno finiĝis per la morto de Gaddafi, kvankam la UN-rezolucio nur permesis protekton de civiluloj. Post la operacio, Libio disfalis en kaoson kaj milicoj.
• En Ukrainio, NATO ne rekte intervenis milite, sed subtenis la Majdanan Revolucion (2014), kiu faligis la rusan-inklina prezidanton Janukoviĉ.
▶ Konkludo: NATO ofte prezentas siajn agojn kiel humanitarajn, sed multaj el ili rezultigis regimŝanĝon kaj geopolitikan avantaĝon por la Okcidento.
3. Kiel tio rilatas al Rusio kaj Donbaso?
Rusio argumentas, ke ĝi faras en Donbaso la saman aferon, kiun NATO faris en Kosovo kaj Libio:
• Protekti civilulojn kontraŭ militatakoj.
• Subteni la memdeterminan rajton de la loĝantoj de la regiono.
• Eviti la ekspansion de malamika milita alianco (NATO).
La Okcidento tamen rifuzas ĉi tiun komparon, ĉar:
• En Kosovo, UN-landoj poste rekonis la sendependecon de Kosovo.
• En Donbaso, preskaŭ neniu krom Rusio rekonis la respublikojn.
• La Okcidento diras, ke la referendumoj en Donbaso ne estis legitimaj, ĉar ili okazis dum rusia milita ĉeesto.
▶ Konkludo: Se NATO rajtas interveni en Kosovo kaj Libio, kial Rusio ne rajtas interveni en Donbaso? La problemo estas, ke internacia juro ofte reflektas politikan povekvilibron pli ol koherajn regulojn.
4. Ĉu NATO fakte kaŭzis la rusan intervenon en Ukrainio?
Jes kaj ne.
• Jes, ĉar NATO vastiĝis orienten post la Malvarma Milito, kvankam ĝi promesis al Gorbaĉov en 1990, ke ĝi "ne vastiĝos je unu colo" orienten. Rusio vidas tion kiel perfido.
• Ne, ĉar Ukrainio ankoraŭ ne estis NATO-membro en 2022, kaj neniu okcidenta lando planis rekte ataki Rusion.
▶ Konkludo: Rusio uzis la minacon de NATO kiel pravigon, sed la vera kialo de la milito estis kontrolo de Ukrainio kaj ne nur la aliancopolitiko.
5. Finaj Pensoj
• NATO ne plu estas nur defenda alianco, sed geopolitika ilo de Usono kaj Eŭropo.
• La diferenco inter "defenda" kaj "agresema" milito fariĝis tre politika.
• Rusio uzas la samajn argumentojn kiel NATO, sed la Okcidento ne akceptas tion, ĉar ĝi kontrolas la mondan politikan diskurson.
• La mondo ne havas konsekvencan internacian juron, sed anstataŭe potencon kaj interesojn.
▶ Fine, la debato pri NATO kaj Rusio ne temas nur pri juro, sed pri potenco, influo kaj geopolitiko.
Frano (Wasifu wa mtumiaji) 1 Aprili 2025 3:34:37 alasiri
Leopold65:Ĉu vi vere ne memoras ke vi diris: "Estas eraro en via logiko: fakto ne bezonas kondiĉojn." ?Frano:Volonte:Ĉu mi ripetu mian demandon al vi? Ĉu vi komprenas, kion mi demandis al vi?Leopold65:Estas eraro en via logiko: fakto ne bezonas kondiĉojn
Jen la ligilo: 2025-marto-29 08:46:14
Frano (Wasifu wa mtumiaji) 1 Aprili 2025 3:56:09 alasiri
Leopold65:Saluton!Se vi vere ne komprenas, mi penu klarigi mian peton. Mi volis ke vi argumentu vian asertons ke ne estas fakto sed nur mia subjektiva takso ke la fakto de eksplodo estis la 26-an de aprilo kaj deklaro de Gorbaĉov pri la fakto estis la 14-an de majo.
Frano:Tiam bonvolu klarigi kiun vi volus diri per "Vi provas anstataŭigi fakton per subjektiva takso" kiam vi komentantis mian priskribon de diferenco inter "stato" kaj "deklaro de stato" je la ekzemplo de eksplodo de la nuklea reaktoro ĉe centralo de Ĉernobilo kaj dekllaro de ĝi.Hmm... Vi citis mian respondon al via mesaĝo, en kiu mi uzis la pronomon “vi” kiel adreson al oponanto, al kies mesaĝoj mi tiam respondis. Sed vi ne komprenis, kiun mi volis diri per uzado de la pronomo "vi", ĉu mi ĝuste komprenis vin?