Przyimki są słowami umieszczonymi przed danymi częściami zdania, ukazującymi ich rolę w zdaniu.
Przyimki zwykle stoją przed rzeczownikami lub zaimkami, ale także przed bezokolicznikami, zdaniami podrzędnymi i przysłówkami ilości. Czasami przyimki są używane przed przysłówkami miejsca i czasu. Modyfikują wtedy nieco ich miejscowe lub czasowe znaczenie.
Te słówka są przyimkami: al, anstataŭ, antaŭ, apud, ĉe, ĉirkaŭ, da, de, dum, ekster, el, en, ĝis, inter, je, kontraŭ, krom, kun, laŭ, malgraŭ, per, po, por, post, preter, pri, pro, sen, sub, super, sur, tra i trans:
Przyimki niezależne
Po przyimku zazwyczaj stoi część zdania, z którą związany jest przyimek. Bez tego późniejszego członu przyimek nie ma sensu: sur la tablo, en mia domo, ekster tiu ĉi ĉambro, dum la paŭzo, anstataŭ tio, krom Petro itd.
Jeśli słowo po przyimku ma być pominięte (niejako wynikające z kontekstu), przyimek musi przybrać końcówką „-E”, ponieważ przyimek staje się wtedy oddzielną częścią zdania, działającą jak przysłówek:
- Li staras apud mi. → Li staras apude. - On stoi przy mnie. → On stoi obok.
- Ŝi sidas ekster la domo. → Ŝi sidas ekstere. - Ona siedzi na zewnątrz domu. → Ona siedzi poza domem.
- Tio okazis dum la paŭzo. → Tio okazis dume. - To wydarzyło się podczas przerwy. → To zdarzyło się w trakcie przerwy.
- Tio okazos post la kongreso. → Tio okazos poste. - To wydarzyło się po kongresie. → To zdarzyło się później.
Jeśli tak utworzony przysłówek wskazuje miejsce, może przyjąć zakończenie biernikowe „-N”, aby pokazać ruch do danego miejsca:
- Li sidas ekster la domo. → Li sidas ekstere. → Li iras eksteren. = ...al ekstera loko (al loko ekster la domo). - On siedzi poza domem. → On siedzi na zewnątrz. → On wychodzi. = ...na zewnątrz (do miejsca poza domem).
Jeśli w niektórych przypadkach oryginalna część zdania pełni rolę przymiotnika, to po przyimku używa się końcówki „-A”:
- Li loĝas en domo apud mia domo. → Li loĝas en apuda domo. ...en domo apuda. - On mieszka w domu obok mojego domu. → On mieszka w przyległym domu. ...w domu obok mojego.
W niektórych przypadkach można też użyć przysłówka miejsca lub czasu: Li loĝas en domo apude. = Li loĝas en domo, kiu troviĝas apude.
Niektóre przyimki praktycznie nigdy nie pojawiają się z końcówką „-E” lub końcówką „-A”. Na przykład, prawie nigdy nie mówi się: paroli prie = „mów o tym", iri dee = „iść z danego miejsca", ala veturo = "przejazd do określonego miejsca", proa agado = „działanie z tego powodu".