12.1 主格 / 语法

以下句作用使用主格 (不用介词, 不用宾格词尾):

主语
呼语
稱谓语
表语

主语

主语为谓语动作的施行者。主语始终为主格:

La patro donis al mi dolĉan pomon. - 父亲给了我一只甜苹果。
Ili promenadis. - 他们散步。
La soldato pafis. - 那个士兵开了枪。
Subite granda hundo alsaltis el inter la arbetaĵoj. - 突然, 一条大狗从灌木丛中猛扑过来。
Ĉu vi aŭdis jam tiun historion? - 你已经听说那段故事了吗?
La folioj faladis de la arboj. - 树叶从树上不断地落下。
Tio surprizis min. - 那件事让我很吃惊。
Estis iam malgranda knabino. - 从前, 有一个小女孩。
Mankas al mi nenio. - 我不缺什么。
Ŝi estas tre maljuna. - 她年纪很大。

呼语

句作用呼语表示话是说给谁听的。典型的呼语是听话人的名字, 说出来专为引起听话人的注意。呼语通常是用一个或几个逗号与句子的其余部分隔开。呼语始终要用主格:

Elizabeto, ĉu vi scias, kie la hundo estas? - 伊丽莎白, 你知道狗在哪里吗?
Mi konstatis, kara Petro, ke vi ne estis en la lernejo hodiaŭ. - 亲爱的彼得, 我断定你今天不在学校。
Mi deziras al vi bonan tagon, sinjoro! - (我祝你) 日安, 先生! /你好, 先生!
Estimata prezidanto, mi ŝatus fari jenan proponon. - 尊敬的主席, 我想提出以下建议。

稱谓语

名词短语可以有修饰语, 表示事物的身份, 通常用其专有名称。这种称谓语始终位于其中心词之后, 而且要用主格:

Tio estis en la monato Majo. - 那件事发生在五月。

月份名称为 Majo。Majo 是 monato 一词的称谓修饰语。
Ni vizitis la urbon Seulo. - 我们访问了首尔。
La ĉefurbo de Britio estas Londono, sed ankaŭ en Kanado kaj Usono oni havas urbojn Londono. - 英国的首都是伦敦, 但是在加拿大和美国也有两座伦敦城。
Sinjoro Petro kaj lia edzino tre amas miajn infanojn. - 彼得先生及其妻子非常喜欢我们的孩子们。

在称谓语之前常常可以插入 kiu nomiĝas: monato, kiu nomiĝas Majo; urbon, kiu nomiĝas Seulo; urbojn, kiuj nomiĝas Londono

不要在称谓语之前使用介词 de: la urbo de Nov-Jorko, la ŝtato de Keralo, la Popola Respubliko de Ĉinujo 正确的仅是: la urbo Nov-Jorko, la ŝtato Keralo, la Popola Respubliko Ĉinujo。

请比较称谓语与同位语。

表语

表语是借助谓语来修饰主语或宾语的句成分。表语通常为主格。

主语的表语

动词 esti 是将修饰语连接到主语的主要动词。其他的修饰性动词有 (far)iĝi, ŝajni, montriĝi, 和 nomiĝi。

主语的表语最常见的是形容词或形容词性小品词:

Ŝi estis terure malbela. - 她长得其丑无比。

Terure malbela 是 ŝi 的修饰语。这一修饰是借助动词 estis 进行的。
La patro estas sana. - 父亲很健康。

Sana 是 la patro 的修饰语。
La dentoj de leono estas akraj. - 狮子的牙齿是锐利的。
Ili fariĝis trankvilaj. - 他们镇静下来了。
La juna vidvino fariĝis denove fianĉino. - 年轻的寡妇重新成为未婚妻。
Ŝi aspektis kolera. - 她看上去很生气。

然而, 句中有 aspekti 时, 人们常用副词方式状语, 而非形容词表语: En la novaj vestoj ŝi aspektis tiel elegante kaj bele. 她身穿新衣服, 显得美丽而优雅。
Ordinare li ne estas tia. - 平常他不是那样的。

表语小品词 tia 通过 estas 修饰主词 li。

主语的表语也可以是主格的名词性句成分:

Leono estas besto. - 狮子是野兽。

Besto 是 leono 的 (种类) 修饰语。
Januaro estas la unua monato de la jaro. - 一月是一年的第一个月。
Mi scias, kio mi estas. - 我知道我是什么。
Mia frato fariĝos doktoro. - 我的兄弟将成为博士 [大夫]。

主语的表语也可以是带介词的名词性句成分。这种修饰语表示性质。这种修饰语常常可以转换为形容词:

Li estas hodiaŭ en kolera humoro. = Li estas hodiaŭ kolerhumora. - 今天他生气了。
Ili estas de la sama speco. = Ili estas samspecaj. - 他们是物以类聚。

如果被修饰的主语是不定式或从句, 则使用副词而非形容词作为表语:

Resti kun leono estas danĝere. - 与狮为伴非常危险。
Estas pli bone, ke ni tie ĉi manĝu kaj iru en la urbon vespere. - 我们最好在这里吃饭, 晚上进城。

当主语从缺时, 也使用副词而非形容词。这时, 表语修饰整个情景:

Estis al mi tiel terure! - 对我来说真是可怕!

Estis terure 是对情景的总体修饰。
Ĉu hodiaŭ estas varme aŭ malvarme? - 今天天气暖和还是寒冷?

如果主语是被省略了的名词或代词, 则自然要用形容词形式: La mastro traktis min tre bone, kaj estis tre afabla. = ...kaj li estis tre afabla. Estu kuraĝa! = Vi estu kuraĝa!

宾语的表语

有些动词可以给其宾语提供修饰。尽管这样的表语修饰宾语, 但是它们却没有词尾 N:

Vi farbas la domon ruĝan. (= Vi farbas la ruĝan domon.) - 你给红房子上漆。

Ruĝan 在这里是 la domon 的修饰语。(= Vi farbas tiun domon, kiu jam estas ruĝa.) 人们并不是说, 房子现在漆成了什么颜色。
Vi farbas la domon ruĝa. = Vi farbas la domon tiel, ke ĝi fariĝas ruĝa. - 你将房子漆成红色。

Ruĝa 是 la domon 的表语, 即宾语的表语。红色的出现是由于动作 farbi 使然。人们并不是说, 房子先前是什么颜色。(也可以说: Vi farbas ruĝa la domon.. 但是不可能说: Vi farbas la ruĝa domon.)

宾语的表语也可以是形容词或形容词性小品词:

Ĉu vi farbos vian ruĝan domon verda? - 你会把你的红房子漆成绿色吗?
Ne, ni preferas ĝin flava. = Ne, ni preferas, ke ĝi estu flava. - 不会, 我们宁可将其漆成黄色。
Ŝi trovis la Francajn vinojn tre bonaj. = Ŝi trovis, ke ili estas tre bonaj. - 她发现法国酒很好喝。
Neniam mi vidis lin tia. = Neniam mi vidis, ke li estas tia. - 我从未见过他那样。
La ĝojo kaj surprizo faris lin muta! - 喜悦与惊奇使他张口结舌!

有时, 宾语的形容词修饰语在意义上对应于 kiam 从句, 并且表示不取决于谓语动作的状态。这时, 就可以使用宾格:

Ni lin trovis malvivan. = Ni lin trovis, kiam li estis malviva. - 我们找到了他, 可是他死了。

Malvivan 的 N 可以有助于意思的明确, 但是也可以将其省略。如果没有 N 词尾, 句意还可以是: Ni lin trovis, kaj trovis, ke li estas malviva. 我们找到了他, 发现他死了
Mi ŝatas la matenmanĝajn ovojn malmolaj(n). = Mi ŝatas la matenmanĝajn ovojn, kiam ili estas malmolaj. Mi ŝatas, ke la matenmanĝaj ovoj estu malmolaj.

- 我喜欢早餐鸡蛋煮老一点。有些人在这样的句子中用 N, 另一些人更喜欢用没有 N 的形容词。在实践中没有意义上的区别。

宾语的表语可以是主格的名词性句成分:

Mi elektis lin prezidanto. = Mi elektis lin, ke li estu prezidanto. - 我选他当主席。
Vin mi volas fari mia edzo! = Mi volas fari tiel, ke vi estos mia edzo. - 我想要你做我的丈夫。
Ĉemizojn, kolumojn, manumojn kaj ceterajn similajn objektojn ni nomas tolaĵo. - 我们称衬衫, 衣领, 袖口, 及其他类似物品为布制品。

某些动词可以选用 kiel 短语: Ili elektis ŝin kiel kasiston.

有时, 带介词的句成分可以做宾语的表语:

Ŝi lin trovas laŭ sia gusto. = Ŝi trovas, ke li estas laŭ ŝia gusto. - 她发现他跟自己合得来。
Mi preferas ĝin sen sukero. - 我更喜欢它不放糖。

如果宾语是不定式或从句, 则使用副词作为宾语的表语。在实践中, 这几乎只发生在动词 opinii 和 trovi 为特别意义 “认为 (某物是某样)” 时:

Ili trovis saĝe forkuri. - 他们认为逃跑是明智的。

= Ili opiniis, ke forkuri estas saĝe.
Mi opinias taŭge, ke Petro faru la tutan laboron sola. - 我认为彼得单独做整个工作是适当的。

= Mi opiniis, ke tio, ke Petro faru la tutan laboron sola, estas taŭga.

注: 有些语法学家认为, 在这样的句子中要用形容词, 因为副词形式可能会被误解为方式状语。于是, 他们便推荐人们说: Ili trovis saĝa forkuri.

检验方法

如果把握不准说的是修饰语还是宾语的表语, 可以用代词 (lin, ŝin, ĝin, ilin 等)来替代宾语。人们倾向于去掉修饰语, 因为它是宾语的一部分。然而, 人们倾向于保留表语, 因为它是句意所必需的独立句成分: Ĉu vi farbas la domon ruĝan? → Ĉu vi farbas ĝin? Ruĝan 是修饰语。Ĉu vi farbas la domon ruĝa? → Ĉu vi farbas ĝin ruĝa? Ruĝa 是宾语的表语。