Anstataŭ kafo li donis al mi teon kun sukero, sed sen kremo. - Zamiast kawy dał mi herbatę z cukrem, ale bez śmietanki.

Nie dał kawy, ale herbatę. Rolę kawy (jako napoju) zajęła herbata.

Anstataŭ matene, mi nun hejtados la fornon tagmeze. - Zamiast rano rozpalam w piecu w południe.

Już nie rozpalam w piecu rano, ale w południe.

Anstataŭ ĉia respondo la maljunulino nee skuis la kapon. - Zamiast odpowiedzi staruszka przecząco potrząsnęła głowa.

Nie dała żadnej odpowiedzi, ale skinięcie głową służyło za odpowiedź.

Ĉu mi ne helpu vin, anstataŭ tio, ke vi sola faru la tutan laboron? - Czy nie powinienem ci pomóc, w zamian tego iż (/niż pozwolić byś) sam wykonałbyś całą pracę?

Teraz intencją jest, abyś sam wykonał całą pracę. Czy zamiast tego, nie powinienem ci w tym pomóc?

Tie estis ĉiuj miaj fratoj krom Petro. - Byli tam wszyscy moi bracia oprócz Petra.

Petra tam nie było.

Ĉio en ŝi estis juna kaj almenaŭ ŝajne serena, krom la frunto. - Wszystko w niej było młode i przynajmniej zdawało się wesołe, oprócz czoła.

Czoło nie jest takie.

La tuta teksto estas korekta, krom unu frazo. - Cały tekst jest poprawny, oprócz jednego zdania.

Jedno zdanie nie jest poprawne.

En la salono estis neniu krom li kaj lia fianĉino. - W sali nie było nikogo oprócz niego i jego narzeczonej.

On i jego narzeczona przecież tam są.

Ne ekzistas Dio krom Mi. - Nie istnieje Bóg oprócz Mnie.

Jestem jedynym Bogiem, jaki istnieje.

En la lastaj monatoj mi, krom miaj profesiaj bezonoj, preskaŭ neniam eliras el la domo. - W ostatnich miesiącach, oprócz zawodowych potrzeb, prawie nigdy nie wychodziłem z domu.

Ze względów zawodowych bez wątpienia/wszakże/jak najbardziej odejdę. (Dla jasności można powiedzieć krom pro miaj profesiaj bezonoj, ale warto wpierw przeczytać poniżej o formach anstataŭ i krom + inne wskaźniki ról.)

Marta kuŝis sur la malmola litaĵo sen ia alia sento krom morta laciĝo. - Marta leżała na twardym posłaniu bez żadnego innego uczucia prócz śmiertelnego zmęczenia.

Śmiertelne zmęczenie przecież czuła.

Li faris tion pro ŝi anstataŭ pro mi. - Zrobił to dla niej zamiast dla mnie.

Kiedy mówi się anstataŭ mi, wydaje się, że on zastępuje mnie jako działającego, że on zrobił to zamiast mnie. Pro pokazuje, że mi odgrywa rolę przyczyny, i ze on zastępuje mnie w tej roli.

Petro batis Paŭlon anstataŭ Vilhelmon. - Petro uderzył Pawła zamiast Wilhelma.

Petro uderzył nie Wilhelma, ale Pawła. Porównaj z : Petro uderzył Pawła zamiast Wilhelma. = Nie Wilhelm, ale Petro uderzył Pawła.

Kiu alportas oferojn al dioj, krom al la Eternulo sole, tiu estu ekstermita. - "Ktokolwiek by składał ofiary innym bogom poza samym Panem, podlega klątwie (niech będzie wytępiony)." (Wyjścia 22.20)

Bez al wydawałoby się, że tylko Pan (Bóg) może składać ofiary innym bogom bez poniesienia kary. Al jest konieczne, aby jasne pokazać, że Pan (Bóg) jest odbiorcą ofiar.

Neniu rajtas uzi la novan aŭton, krom en la okazo, se mi tion diros. - Nikt nie ma prawa używać nowego auta, oprócz w przypadku, gdy ja to powiem.

En wskazuje, że okazo jest tutaj okolicznikiem czasu.

Krom Vilhelmon Petro batis ankaŭ Paŭlon. - Oprócz Wilhelma Petro uderzył również Pawła.

Końcówka -N następująca po krom jest zbędna, chociaż jej dodanie w tych zdaniach nie stanowi błędu. Nie powstanie wtedy żadna wieloznaczność. Tutaj sama lokalizacja słowa ankaŭ zapobiega możliwym nieporozumieniom. Porównaj: Krom Vilhelmo ankaŭ Petro batis Paŭlon. = Oprócz tego, że William pokonał Paula, również Peter zrobił to.