前往目錄
  2. 20 量詞

量詞的用法有時很獨特. 具數量意義的詞可以是名詞 (multo, kelko 等等), 形容詞 (multa, pluraj 等等), 副詞 (multe, sufiĉe 等等), 及副詞性短詞 (pli, tiom 等等).

數量名詞

數量名詞和一般名詞作用一樣. 它們往往被 da 短語所修飾, 表示構成該數量的成分.

  • Kiam mi ien veturas, mi neniam prenas kun mi multon da pakaĵo. - 當我旅行, 我從來都不隨身帶很多行李.

語法上, 量詞是主要詞, 但從語意觀點來看, da 短語往往還更重要. 有時, 人們看待那 da 短語的名詞就像主要詞:

  • Tiam grandega multo da vortoj fariĝus en la skribado tute nediferencigeblaj unu de alia. - 此時, 超大量的詞會變成在書寫中彼此完全無法區分.

    Nediferencigeblaj 在語法上涉及 multo, 但它有 J 詞尾, 因為它在意義上很強地關連到 vortoj. 事實上, 如果說 nediferencigebla 而沒有 J, 這句子會變成很怪, 因為後面的短語 unu de alia 涉及多數個的概念. 請比較下列的例子: Grandega multo da vortoj fariĝas tute senbezona por lernado. (超大量的詞變成完全沒有需要去學.)

取代 multo 和 malmulto, 最常用的是副詞形的 multe 和 malmulte.

數量副詞

數量副詞常出現在句子中, 有如名詞扮演著主語, 賓語等的角色. 實際應用上只有 multe, sufiĉe, kelke 及其變異. 這種用法的 kelke 近來也很少了:

  • En la kelo troviĝas multe da rubaĵoj. - 地窖裡有許多垃圾.

    Multe 是主語, 也可以說 multo da rubaĵoj.

  • El ŝia buŝo eliris kelke da perloj kaj kelke da diamantoj. - 從她的嘴裡跑出了一些珍珠和一些鑽石.

    這兩個 kelke 是 eliris 的主語. 也可以說 kelko da perloj/diamantoj, 但 kelko 實際上幾乎不用. 目前最常用的是 kelkaj: kelkaj perloj, kelkaj diamantoj.

  • La riĉulo havas multe da mono. - 那個富人有很多錢.

    Multe 是賓語, 但它不能接詞尾 N, 因為它是副詞.

  • Mi havas sufiĉe da laboro. - 我有夠多的工作.

同樣地, 也可以用副詞性的數量短詞:

  • Ĉu vi scias, kiom estis da mortigitoj? - 你知道被殺者有多少嗎?

    Kiom 是 estis 的主語.

  • Prenu tiom da mono, kiom vi volas. - 你要多少錢就拿多少錢.

    Tiom 和 kiom 是賓語.

  • Pri tiom da feliĉo mi eĉ ne sonĝis, kiam mi estis ankoraŭ la malbela anasido! - 當我還是醜小鴨時, 我甚至不敢夢想那麼多的幸福.

    Tiom 是 pri 狀語.

  • Restas ankoraŭ iom da problemoj. - 還留有一些問題.

    Iom 是主語.

  • Observu pli da ordo! - 請多多遵守秩序!

    Pli 是賓語.

  • Tro da kuiristoj kaĉon difektas. - 廚師太多, 弄糟好粥.

    Tro 是主語.

當數量副詞後面有 da 短語時, 往往該副詞看起來全然不像主要詞, 而是後接的 da 短語才是主要詞. 從語意觀點而言, da 短語實質上比較重要, 但從語法觀點而言, 副詞才是主要詞. 但當數量副詞 + da 短語時, 人們通常將這種修飾關連到 da 短語, 即使它不是主要詞: Multe da akvo estis verŝita sur ĝin. 但是如果缺了 da 短語, 則將此修飾只關連到副詞, 因此必須用 E 形式: Multe estis farite.

數量形容詞取代數量副詞

往往可以用數量形容詞取代數量副詞. 此時 da 短語的名詞就成為主要詞, 並去掉 da:

  • En la subtegmento troviĝas multaj malnovaj vestaĵoj. ≈ ...multe/multo da malnovaj vestaĵoj. - 在閣樓有很多舊衣服.
  • La riĉulo havas multan monon. ≈ ...multe/multo da mono. - 那個富人有很多錢.

然而, 意味上有差別. Multaj 和 kelkaj 有時是指個體, 分別的事物, 有時又是指不可分的群體. Multe 和 kelke 則只可用作不可分的群體. 因此, 不能說: Kelke da homoj sentas sin la plej feliĉaj, kiam ili vidas la suferojn de siaj najbaroj. 而必須說 Kelkaj homoj..., 因為是指每個人的各別感覺.

程度和數量

程度和數量是不同的事, 但有時它們很接近.

Tre 與 multe

  • tre = "高的等級, 有強的意圖"
  • multe = "大的數量, 有長的持續, 一而再"

在形容詞和副詞時, 幾乎不用 tre, 但是可以用 multe, 此時清楚地是指數量或頻率. 在動詞時, 最常用 multe, 因為通常是指數量或頻率, 但是也使用 tre, 此時則是指程度或強度:

  • Ĝi estas tre bona. - 它很好.
  • Tie troviĝas tre grandaj domoj. - 那裡有一些很大的房子.
  • Mi tre ŝatas Berlinon. = Mi intense ŝatas Berlinon. - 我很喜歡柏林. = 我強烈地喜歡柏林.
  • Mi tre amas ŝin. = Mi intense amas ŝin. - 我很愛她. = 我強烈地愛她.
  • Mi havas multe da mono. - 我有很多錢.
  • Ŝi multe pensis pri tio. = Ŝi longe pensis pri tio. - 她充分地思考了那件事. = 她長時地思考了那件事.
  • Kiu multe parolas, ne multe faras. - 那說得多, 沒有做得多.

  • Li tre multe helpis al mi. - 他大大地幫助我.

    Tre 修飾 multe. Multe 修飾 helpis.

修飾 pli 和 tro, 可用 multe:

  • Ĝi estis multe pli granda ol antaŭe. - 它比之前大很多.
  • Ĝi fariĝis multe tro nigra. - 它變得太黑了.

Kiel 與 tiel

表列詞 kiel 和 tiel 不只表示方式, 也表示程度, 它們的使用場合和 tre 一樣.

  • Vi estas tiel bela, tiel bona kaj tiel honesta, ke mi devas fari al vi donacon. - 妳那麼美, 那麼好, 那麼誠實 , 以致我必須做個禮物送給妳.

    可以說: tre bela, tre bona 和 tre honesta.

  • La nokto estis tiel malluma, ke ni nenion povis vidi eĉ antaŭ nia nazo. - 晚上是那麼暗, 以致我們什麼都看不到, 即使就在鼻前.

    可以說: tre malluma (很暗).

Kiom 和 tiom

表列詞 kiom 和 tiom 表示數量. 在用 multe 的地方可用這兩個詞.

  • Mi volas tiom da terpomoj, kiom mi povas porti. - 我要我拿得了的那麼多馬鈴薯.

    可以說: volas multe (要很多) 和 povas porti multe (能拿很多).

  • Ŝi tiom laboris, ke ŝi fariĝis ĉefo de la firmao. - 她充分地工作, 以致成為公司主管.

    可以說: multe laboris (大量地工作).

在 multe 之前常會加上 tiom, 因為 multe 是量詞: Nun li estis ja riĉa, havante tiom multe da mono. 或 …havante tiel multe da mono. 或 ...havante tiom da mono. )有著那麼多的錢.)

"Tiom-kiom 流派"

Kiom 和 tiom 有時用在程度, 取代 kiel 和 tiel, 用以表示強調. 這樣原本很好, 但有些世界語者系統性地只用 kiom 和 tiom 而不用 kiel 和 tiel 來表示程度, 好像他們一直都在強調, 例如: Mi estas tiom forta, kiom vi. 請和世界語基礎的例句比較看看: Mi estas tiel forta, kiel vi. (我強壯如你.) 這種 "tiom-kiom 流派" 完全偏離世界語基礎及柴門霍夫的用法. 此外, tiom-kiom 流派者也失去了使用 tiom 和 kiom 作為強調的可能.

回到上端