اسامی، نام چیزها، انسانها، حیوانها، پدیدهها، اعمال، کیفیتها، انواع، و غیره هستند. اسمها در اسپرانتو دارای پایانهی O- هستند:
- tablo - میز = نام چیزی محسوس و عینی
- hundo - سگ = نام نوع حیوان
- saĝo - دانایی = نام کیفیت
- amo - عشق = نام احساس
- kuro - دو = اسم عمل
- martelado - چکش کاری = نام عمل تکراری
- Petro - پترو = نام شخص
- Jokohamo - یوکوهامو = نام شهر
پس از پایانه اسمی O- برای اسامی جمع J- پایانه> و پایانه مفعولی N- میتواند بیاید. میتوان هر دو را استفاده کرد ولی همیشه J قبل از N قرار میگیرد:
tabloj | tablon | tablojn |
hundoj | hundon | hundojn |
میتوان پایانهی اسم یعنی O را با علامت آپاستروف جایگزین کرد، اما فقط وقتی که به دنبال آن J (نشانه حمع) یا N (نشانه مفعولی نیامده باشد: hund' = hundo, saĝ' = saĝo, am' = amo, kur' = kuro, Jokoham' = Jokohamo.
کاربرد اسامی
اسمها، یا دقیقتر بگوییم، جملههایی که در آنها اسم، نقش اصلی را دارد، بهعنوان فاعل, مفعول, معین یا مخاطبعمل میکنند، ولی میتوانند بهعنوان توضیح متمم یا توضیح مسند یا لغت دیگر هم عمل کنند:
-
La bona virino trankviligis sian soifon. - زن خوب تشنگیاش را برطرف کرد.
عبارت la bona virino که واژهی اصلیاش یک اسم میباشد، virino به عنوان مسند یا فاعل جمله ایفای نقش میکند.
-
Mi vidas leonon. - من شیری را میبینم.
اسم leonon نقش مفعول را ایفا میکند (و به همین دلیل پایانه مفعولی N را دارد).
-
Ludoviko, donu al mi panon. - لودویک، به من نان بده.
قسمت لودویک به عنوان مخاطب عمل میکند.
-
Sur la fenestro kuŝas krajono kaj plumo. - روی پنجره مداد و قلم قرار دارد.
قسمت sur la fenestro بهعنوان متمم مکانی رفتار میکند (و به همان دلیل از حرف اضافه مکانی sur) استفاده شده است.
-
La dentoj de leono estas akraj. - دندانهای شیر تیز هستند.
عبارت de leono بهعنوان متمم ملکی جملهپاره اسمی، la dentoj ایفای نقش میکند (و به همین دلیل حرف اضافه de) را دارد.
-
Mi estas muzikisto. - من موسیقیدان هستم.
اسم muzikisto به عنوان توضیح مسندی فاعل mi عمل میکند.
واژکهای اسمگونه
برخی از واژکها در اسپرانتو میتوانند نقش اسم را در جمله ایفا کنند، ولی دارای پایانه O نیستند. اینگونه کلمههاعبارتند از ضمایر شخصی, همبستههای U و O, اسامی حروف اسپرانتو, اعداد و واژکها ambaŭ.
قیدهای مقداری نیز میتوانند نقش اسم داشته باشند.
اسامی خاص
اسامی شخصی کاملا اسپرانتویی شده همیشه پایانه O: Anno, Petro, Teodoro, Mario دارند... اسامی شخصی اسپرانتویی نشده هم اسم هستند ولی پایانه O: Anna, Peter, Theodore Roosevelt, Marie Curie, Deng Xiaoping ندارند. در مورد اینگونه اسامی میتوان پایانه N را حذف نمود، حتی اگر نقش عبارت چنین پایانهای را ایجاب کند. برای جزئیات بیشتر توضیحاتی در مورد N-پایانه را مطالعه کنید.