Oto krótkie wyjaśnienia dotyczące ważnych terminów gramatycznych używanych w tej gramatyce. Objaśnienia są formułowane z punktu widzenia gramatyki esperanta. W innych gramatykach (esperanckiej lub w innym języku) terminy mogą być użyte w nieco inny sposób. Terminy w gramatyce lernu! wypływają mniej więcej z użycia w Plena Analiza Gramatiko autorstwa Kalocsay'ego i Waringhiena.

adjektivo (przymiotnik)

Słowo opisujące rzeczownik lub rzeczownikową część mowy.

adjekto (okolicznik)

Część zdania, która informuje, w jaki sposób, w jakim miejscu, w jakim czasie, przy użyciu jakiego narzędzia itp. odbywa się czynność (lub stan) wyrażona orzeczeniem. Każda część zdania poza orzeczeniem, podmiotem, dopełnieniem i orzecznikiem jest okolicznikiem.

adverbo (przysłówek)

Słowo opisujące coś, co nie jest rzeczownikiem ani słówkiem rzeczownikowym (tzn. czasownik, przymiotnik, słówko przymiotnikowe, inny przysłówek, słówko przysłówkowe lub całe zdanie).

afikso (afiks)

Rdzeń używany przede wszystkim do tworzenia słów złożonych: przyrostek lub przedrostek.

afrikato (afrykata (spółgłoska zwarto-szczelinowa))

Spółgłoska powstająca, gdy w pierwszej fazie artykulacji dochodzi do blokady przepływu przez jamę ustną i nosową, po czym tworzy się dostatecznie wąska szczelina, by powstał szum, tarcie.

aktivo (strona czynna)

Zwykły typ zdania, w którym podmiot jest wykonawcą czynności orzeczenia. Zobacz strona bierna.

akuzativo (biernik)

Końcówka funkcyjna -N.

apozicio (apozycja)

Część zdania, która (zwykle) stoi od razu po innej pokazując tę samą rzecz za pomocą innych słów.

epiteto (epitet)

Przymiotnik, wyrażenie przymiotnikowe, przysłówek lub wyrażenie przysłówkowe, które bezpośrednio opisuje inne słowo.

finitivo (Forma określona czasownika)

Forma czasownika, która może być użyta jako orzeczenie.

frikativo (frykatywa (głoska szczelinowa))

Spółgłoska tworzona przez niecałkowitą barierę (przewężenie), przez którą strumień powietrza przelatuje z silnym dźwiękiem.

futuro (czas przyszły)

Forma czasownika, która wyraża działanie lub stan w przyszłości.

imperativo (tryb rozkazujący)

Tryb czasownika, który pokazuje rozkaz (jeden z wolitywów w Esperanto).

indikativo (tryb oznajmujący)

Tryb czasownika, który pokazuje działania i stany rzeczywiste i efektywne.

infinitivo (bezokolicznik)

Tryb czasownika, który neutralnie nazywa działania lub stany, bez pokazywania, czy jest mowa o czymś realnym, o czyjejś woli lub wyobraźni.

interjekcio (wykrzyknik)

Nieodmienna część mowy, wyrażająca silne stany emocjonalne, często „wykrzyczana”.

kondicionalo (tryb warunkowy)

Tryb czasownika, który ukazuje działania lub stany nierealne, wyobrażone lub fantazyjne.

konjunkcio (spójnik)

Część mowy, która łączy ze sobą części zdania (lub zdania współrzędne), pełniące równorzędną rolę w zdaniu.

konsonanto (spółgłoska)

Głoska tworzona przez jakąś blokadę przepływu powietrza.

lateralo (spółgłoska boczna)

Spółgłoska utworzona przez blokadę tylko w środku ust. Powietrze przepływa z każdej strony języka.

modo (tryb)

coś z kategorii form czasownika, które wyrażają u mówiącego różne stosunki do tego, co mówi. Formy czasowników to: bezokolicznik, tryb oznajmujący, wolityw i tryb warunkowy.

nazalo (głoska nosowa)

Spółgłoska powstająca przy blokadzie przepływu przez jamę ustną. Powietrze zamiast tego wydostaje się przez nos.

negacio (zaprzeczenie)

Część mowy wyrażająca przeczenie.

netransitiva (nieprzechodniość)

(dotyczy czasownika). Czasownik nieprzechodni nie może posiadać dopełnienienia bliższego (obiektu).

nominativo (mianownik)

Rzeczownik lub rzeczownikowa część mowy, która nie wskazuje roli (przyimka lub końcówki biernej).

numeralo (liczebnik)

Słówko, które wyraża liczbę.

objekto (dopełnienie (przedmiot/obiekt) )

Wskazuje to, co jest przedmiotem działania orzeczenia. Czasem mówi się o "dopełnieniu bliższym" w przeciwieństwie do "dopełnienia dalszego". "Dopełnienie dalsze" nazywa się w gramatyce esperanckiej tzw. „do”-okolicznik. Zwykłe/bliższe dopełnienie (obiekt) jest określany jako „dopełnienie (obiekt) biernikowy". Dopełnienie dalsze jest tradycyjnie nazywane również „dopełnieniem (obiektem) celownikowym".

participo (imiesłów)

słowo, które prezentuje działania lub stany tak, jakby były cechami podmiotu lub przedmiotu.

pasivo (strona bierna)

Rodzaj "odwrotnej" konstrukcji zdania, w której to, co normalnie (w stronie biernej) jest dopełnieniem, pojawia się jako podmiot.

plozivo (głoska zwarta)

Spółgłoska tego typu powstaje, gdy napór powietrza przerywa blokadę przepływu przez jamę ustną i nosową.

pluralo (liczba mnoga)

Gramatyczna liczba mnoga: więcej niż jedna rzecz.

predikativo (orzeczenik)

Samodzielna część zdania, opisująca podmiot lub dopełnienie czasownikiem.

predikato (orzeczenie)

Główny czasownik w zdaniu. Czasownik, Który normalnie ma podmiot.

prefikso (przedrostek)

Zrostek umieszczany przed rdzeniami.

prepozicio (przyimek)

Słowo, określające funkcję w zdaniu następującej części zdania.

preterito (czas przeszły)

Forma czasownika, która wyraża działanie lub stan w przeszłości.

prezenco (czas teraźniejszy)

Forma czasownika, która wyraża działanie lub stan w teraźniejszości.

pronomo (zaimek)

Część mowy, która może zostać użyta do zastąpienia rzeczownika i pełniące jego funkcję w zdaniu.

singularo (liczba pojedyncza)

Gramatyczna liczba pojedyncza: pojedyncza rzecz.

subjekto (podmiot)

Część zdania, która w stronie czynnej, oznacza tego, kto wykonuje czynność wyrażoną orzeczeniem.

subjunkcio (spójnik podrzędny)

Część mowy rozpoczynająca zdanie podrzędne i łącząca je z zdaniem głównym (nadrzędnym).

substantivo (rzeczownik)

Słowo pełniące w zdaniu, głównie funkcję: podmiotu, dopełnienia-objektu, wołacza, okolicznika, epitetu, przydawki (suplementu) lub orzecznika.

sufikso (sufiks)

Afiks (formant) umieszczany po rdzeniu danego wyrazu.

suplemento (~przydawka (suplement))

Bezpośredni opis (słowa niebędącego czasownikiem), którego związek z słowem opisywanym ukazywany jest poprzez wskaźnik roli (tj. przyimek lub końcówkę biernika).

transitiva (przechodniość)

(dotyczy czasownika). Czasownik przechodni może posiadać dopełnienie bliższe.

verbo (czasownik)

Słowo wyrażające działanie lub stan, które może odgrywać rolę orzeczenia w zdaniu. Jednak jako czasownik zalicza się także bezokolicznik, mimo iż taki czasownik nie może zwykle być orzeczeniem.

vibranto (spółgłoska drżąca)

Spółgłoska która powstaje w serii zwarć i rozwarć narządu artykulacji dźwięku

vokalo (samogłoska)

Głoska tworzona bez blokady przepływu powietrza; może być akcentowana.

vokativo (wołacz)

Pokazuje, do kogo jest skierowana dana wypowiedź.

volitivo (wolityw (tryb przypuszczający i rozkazujący))

Tryb czasownikowy, który pokazuje, że działanie lub stan nie jest realny, ale tylko pożądany.

vorteto (nieodmienna część mowy (słowo))

Słowo, które nie potrzebuje końcówki gramatycznej- może pojawić się w zdaniu bez zmian.