صفت نشاندهندهی ذات، کیفیت، تعلق، ارتباط و غیره است و نشانه صفت در اسپرانتو پایانهی A میباشد:
- longa - دراز، طولانی، بلند = دارندهی طول زیاد
- ruĝa - قرمز، سرخ = دارنده صفت سرخی یا قرمزی به عنوان چگونگی، ویژگی و کیفیت
- bona - خوب، نیکو = توصیف خوبی
- inteligenta - باهوش = دارنده هوش، متصف به هوشیاری
- homa - انسانی = مربوط به آدمها
- malaperinta - ناپدید = آنگونه، که آن ناپدیده شده است
ضمایر ملکی و ضمایر ترتیبی نیز صفت هستند، اما پایانه A در آنها معنی ویژهای دارد.
پس از پایانهی A پایانهی J-برای جمع, و پایانه N-برای مفعول نیز میتواند به اسم اضافه شود. همچنین هر دو را میتوان با هم نیز بهکار برد اما همیشه علامت جمع J قبل از علامت مفعول N میآید:
longaj | longan | longajn |
ruĝaj | ruĝan | ruĝajn |
miaj | mian | miajn |
sesaj | sesan | sesajn |
برای صفت تفضیلی و عالی از واژکهای pli (تر) و plej (ترین) استفاده میکنند.
کاربرد صفت
صفت اساسا برای توصیف اسم بهکار میرود
صفت مستقیم
صفتها میتوانند مستقیما برای توصیف اسامی استفاده شوند. آنها در اسپرانتو قبل از اسم میآیند اما اگر بعد از اسم هم بیایند فرقی نمیکند و درست است. حتی چند صفت برای یک اسم مشابه میتواند قبل و بعد آن قرار بگیرد:
- granda domo - خانهای بزرگ
- domo granda - خانهای بزرگ
- la tago longa - روز طولانی
- la longa tago - روز طولانی
- fama Franca verkisto - نویسنده فرانسوی مشهور
- fama verkisto Franca - نویسنده مشهور فرانسوی
- Lingvo Internacia (la origina nomo de Esperanto) - زبان بینالمللی (نام اصلی اسپرانتو)
اگر صفت مستقیما بعد از اسم بیاید، دلیل بر تاکید آن بر روی اسم است.
صفتهای مسندی
صفت میتواند همچنین چیزی را به شکل مسند, بوسیلهی فعل توصیف کند:
-
La domo estas granda. - خانه بزرگ است.
صفت Granda (بزرگ) توصیف کننده اسم domo (خانه) توسط فعل estas (است).
-
Tiuj ĉi verkistoj iam iĝos famaj. این نویسندگان زمانی مشهور خواهند شد.
صفت Famaj(مشهور) توصیفکنندهی اسم verkistoj (نویسندگان) بهوسیلهی فعل iĝos (خواهد شد، خواهند شد) میباشد.
-
Mi farbis mian domon blanka. من خانهام را رنگ سفید زدم.
Blanka (= سفید) توصیف کننده اسم domon ()= خانه بهوسیله فعل farbis (= رنگ کردن) میباشد.
توصیف کلمههای دیگر
صفتها برای توصیف واژکهایی که جانشین اسم میشوند نیز کاربرد دارد مانند ضمایر شخصی، و عموما به شکل مسند:
- Mi estas feliĉa. - من خوشبخت هستم.
- Tiu estas mia. - آن مال من است.
- Tio estas bona. - آن خوب است.
- Ili fariĝis koleraj. - آنها عصبانی شدند.
- Ambaŭ ŝajnis dormantaj. هر دو بهنظر میرسید خواب هستند.
کاربرد اسمگونهی صفت
وقتی صفتی مستقیما اسم را توصیف میکند، دیگر از اسم استفاده نمیشود. آنوقت صفت خودش مستقیما بهعنوان اسم استفاده میگردد. این امر زمانی اتفاق میافتد که عبارت یا عبارات قرینه در مضمون به وضوح نشان میدهند که آن اسم باید تلویحا و ضمنی فهمیده شود.
-
La palaco de la imperiestro estis la plej belega [palaco] en la mondo.
قصر امپراتور زیباترین [قصر] در تمام دنیا بود. -
Mi ne volas tiun ĉi supon, donu al mi alian [supon].
من این سوپ را نمیخواهم، به من یکی (یک سوپ) دیگر بده.
-
Tro malmultaj [homoj/aŭskultantoj] venis.
[آدمها/شنوندگان] بیاندازه کمی آمدند.
-
Kelkaj [personoj] el ni alvenis malfrue.
چند [نفر] از ما دیر رسیدند.
-
Ni ambaŭ volas la saman [aferon]. (Aŭ: Ni ambaŭ volas la samon.)
ما هر دو یک چیز میخواهیم.
-
Vi estas la unuaj [personoj], kiujn mi vidas hodiaŭ matene.
شما اولین [نفراتی] هستید که امروز صبح من میبینم.
-
Via pano estas malpli freŝa, ol mia [pano].
نان تو بیات تر از [نان] مال من است.
-
Estas nun la dua [horo].
اکنون [ساعت] دو است.
-
Mi parolas la Francan [lingvon].
من به [زبان] فرانسه صحبت میکنم.
واژکهای توصیفی
بعضی واژهها در اسپرانتو مثل صفت در جمله نقش دارند اما صفت نیستند، نشانه صفت را هم ندارند و فقط حالت آن را دارند. برای مثال در جدول همبستگینماها آنهایی که آخرشان A, U و ES دارد, و واژهی ambaŭ (به معنی هردو) و اعداد.
-
Tiun straton mi neniam vidis antaŭe.
آن خیابان را قبلا هرگز ندیدم.
-
Mi korektis ambaŭ erarojn.
من هر دو اشتباه را تصحیح کردم.
-
Tie loĝas du Hungaroj kaj tri Kanadanoj.
آنجا دو مجارستانی و سه کانادایی اقامت دارند.