Pridevniki pokažejo lastnost, kakovost, pripadnost, odvisnost ipd. V esperantu imajo pridevniki končnico A.
- longa - dolg, -a, -o = ki ima mnogo dolžine
- ruĝa - rdeč, -a, -e = ki ima rdečino kot lastnost
- bona - dober, -a, -o = značilen po dobrem
- inteligenta - razumen, -a, -o = ima razum, značilna po razumu
- homa - človeški, -a, -o = se nanaša na ljudi
- malaperinta - zginuli = takšen, ki je že zginil
Tudi svojilni zaimki in vrstilni števniki so pridevniki, vendar ima pri teh besedah končnica A poseben pomen.
Za končnico A lahko sledi končnica J za množino in tožilniška končnica N. Lahko postavimo tudi obe, a vedno J pred N:
longaj | longan | longajn |
ruĝaj | ruĝan | ruĝajn |
miaj | mian | miajn |
sesaj | sesan | sesajn |
Za stopnjevanje uporabljamo pridevnike skupaj z besedicama pli in plej.
Uporaba pridevnikov
Pridevniki se uporabljajo predvsem za opisovanje samostalnikov.
Pridevniki kot pridevki
Pridevniki lahko nastopajo kot pridevki k samostalnikom (neposredno opisujoči pridevniki). Opisni pridevniki stojijo najčešče pred samostalnikom, a lahko stojijo tudi za njim. Pridevniki so lahko celo istočasno pred in za istim samostalnikom:
- granda domo - velika hiša
- domo granda - hiša velika
- la tago longa - dolgi dan
- la longa tago - dan dolgi
- fama Franca verkisto - slaven francoski pisatelj
- fama verkisto Franca - slaven pisatelj francoski
- Lingvo Internacia (la origina nomo de Esperanto) - Mednarodni jezik (izvirno ime Esperanta)
Opisni pridevnik, ki stoji za svojim samostalnikom, je često poudarjen.
Pridevniki kot povedkova določila
Pridevnik lahko opisuje tudi nekaj kot povedkovo določilo, s pomočjo glagola:
-
La domo estas granda. - Hiša je velika.
Granda opisuje samostalnik domo s pomočjo glagola estas.
-
Tiuj ĉi verkistoj iam iĝos famaj. Ti pisatelji bodo nekoč postali slavni.
Famaj opisuje samostalnik verkistoj s pomočjo iĝos.
-
Mi farbis mian domon blanka. Barval sem svojo hišo na belo.
Blanka opisuje samostalnik domon s pomočjo glagola farbis.
Opisovanje drugih besed
Pridevniki se uporabljajo tudi za opisovanje samostalniških besedic, npr. osebnih zaimkov, običajno kot povedkovo določilo:
- Mi estas feliĉa. - (Jaz) sem srečen.
- Tiu estas mia. - (Ti) si moj.
- Tio estas bona. - To je dobro.
- Ili fariĝis koleraj. - Oni so postali jezni.
- Ambaŭ ŝajnis dormantaj. Oba sta se zdela speča.
Samostalniška raba pridevnikov
Kadar nastopa pridevnik kot pridevek k samostalniku, v nekaterih primerih izpustimo samostalnik. Tedaj pridevnik navidezno sam prevzame vlogo samostalnika. To je mogoče, kadar kontekst jasno kaže, kateri samoglasnik naj bo sam po sebi razumljen:
-
La palaco de la imperiestro estis la plej belega [palaco] en la mondo.
Palača cesarja je bila najkrasnejša [palača] na svetu. -
Mi ne volas tiun ĉi supon, donu al mi alian [supon].
Nočem te juhe, daj mi drugo [juho].
-
Tro malmultaj [homoj/aŭskultantoj] venis.
Preveč maloštevilni [ljudje / poslušalci] so prišli.
-
Kelkaj [personoj] el ni alvenis malfrue.
Nekateri [ljudje, osebki] izmed nas so prišli pozno.
-
Ni ambaŭ volas la saman [aferon]. (Aŭ: Ni ambaŭ volas la samon.)
Oba hočeva isto [zadevo]. (Ali: Midva hočeva oba enako.)
-
Vi estas la unuaj [personoj], kiujn mi vidas hodiaŭ matene.
Vi ste edini [osebki], ki sem jih videl zjutraj.
-
Via pano estas malpli freŝa, ol mia [pano].
Tvoj kruh je manj svež kot moj [kruh].
-
Estas nun la dua [horo].
Zdaj je dve [uri].
-
Mi parolas la Francan [lingvon].
Govorim francoski [jezik].
Pridevniške besedice
Nekatere izmed besedic lahko v esperantu nastopajo v stavku pridevniško, pa nimajo končnice A. Takšne so tabelne besede z A, U in ES, besedica ambaŭ in števniki.
-
Tiun straton mi neniam vidis antaŭe.
Te ulice nisem videl nikoli poprej.
-
Mi korektis ambaŭ erarojn.
Popravil sem obe napaki.
-
Tie loĝas du Hungaroj kaj tri Kanadanoj.
Tam stanujejo dva Madžara in trije Kanadčani.