前置詞 al、el、ĝis の基本的かつ主要な意味は方向ですが、これらは他の様々な意味にも用いられます:
- al
- 移動の目標: Mi venas de la avo, kaj mi iras nun al la onklo. (祖父のところから来て、今おじのところへ向かっている。)
- 静止の方向: Ŝi apogis sin per la mano al la muro. (彼女は自分の身体を壁に向かって手で支えた。)
- 何かを受け取る人、または行為により利益・不利益を受ける人: Donu al la birdoj akvon. (鳥に水をやりなさい。) Diru al mi vian nomon. (あなたの名前を言いなさい。) Ŝi kombas al si la harojn. (彼女は自分の髪をくしですいている。) Pardonu al mi! (許してくれ。) Lia babilado malhelpis al mi fari la hejmtaskojn. (彼のおしゃべりは私が宿題をするのに邪魔になった。)
- 何かを感じる、または経験する人: Ŝajnas al mi, ke vi mensogas. (私にはあなたが嘘をついていると思われる。)
- 所有者など (aparteni で): La rozo apartenas al Teodoro. (その薔薇は Teodoro のものだ。)
- 変化、変形の結果: Li disrompis ĝin al mil pecoj. (彼はそれを千の破片に砕いた。) 普通は en + N-語尾 を使う: Li disrompis ĝin en mil pecojn. (彼はそれを千の破片に砕いた。)
- 追加、加算など (aligi, aliĝi, aldoni などとともに): Ĉu vi jam aliĝis al la kongreso? (大会にはもう参加申込みしたか?)
- 物事が近接または類似していると考えられられること: Proksime al la angulo staris aŭto. (あの角の近くに車が停まっていた。) Tiu nubo similas al ĉevalo. (あの雲は馬に似ている。)
- el
- 内側から外側へ離れていく動き: El la tubo fluis akvo. (チューブから水が流れ出ていた。) Li eliris el la ĉambro. (彼は部屋から出た。)
- 出自、起源、源泉、以前の状態、理由: El kiu lando vi venas? Ŝi tradukis la libron el la Ĉina lingvo. El la knabo fariĝis junulo. El surprizo (= pro surprizo) li preskaŭ falis. 現在では理由を示すためには pro を使うことが好まれる。
- 材料、組成: La skatolo estis farita el ligno. (その箱は木でできていた。) Unu minuto konsistas el sesdek sekundoj. (1分間は60秒から成る。)
- ある個体を識別または分離する際のグループまたは群集: El ĉiuj miaj infanoj Ernesto estas la plej juna. 私の子供たちのうち Ernesto が一番若い。 Trinku el la vino, kiun mi enverŝis. (私が注いだワインをひと口飲みなさい。)
- ĝis
- 移動先 (経由地ではない): Mi akompanis ilin ĝis ilia domo. (私は彼らの家まで彼らについて行った。)
- 空間、領域などの限界: La tuta lago ĝis la transa bordo estas kovrita de glacio. (湖はその全体が向こう岸まで氷で覆われている。)
- (通過点ではなく)何かの到達点である時間、分量、程度、水準、状態: Mi laboras de frua mateno ĝis malfrua vespero. (私は朝早くから夜遅くまで働いている。) La tasko estu preta ĝis la fino de Junio. (その作業は6月の末までにできているように。) La prezo falis ĝis du eŭroj. (その価格は2ユーロまで下がった。)