Stedvisende forholdsord viser position af plads, på overflade, på linie o.l. Flere af dem bliver også brugt om tid, da man ofte forestiller sig en tid i linie. Også andre ideer viser man i skikkelse af position. Ved nogle stedvisende forholdsord er sted-betydningen hovedbetydningen, mens andre brug kan være oftere i praksis.

antaŭ

Position af den side, som er nærmest taleren, eller af den side, som er den vigtigste, hovedsalige: Antaŭ la domo staras arbo. Forsiden af et menneske eller dyr er siden med ansigtet og øjne: Li haltis antaŭ ŝi.

Position i rækkefølge: en position som en anden følger efter: Mi iras antaŭ vi.

En tid tidligere end en anden tid: Antaŭ tri tagoj mi vizitis vian kuzon.

malantaŭ

Position på bagsiden sammenlignet med forsiden: Li estis kaŝita malantaŭ (bagved) kurteno. Tuj malantaŭ (bag) si ŝi aŭdis viran voĉon.

apud

Position ved siden af noget. Normalt handler det om den højre eller venstre side (ikke for- eller bag): Apud la skribotablo estis paperkorbo. Li staris tutan horon apud la fenestro.

ĉe

Position meget nær (berøring eller ikke berøring). Betydningen af ĉe (hos) varierer meget efter konteksten. Ofte viser ĉe ganske enkelt et sted generelt uden præcisering af positionen: Ĉe la angulo de la strato ŝi haltis. La gastoj tranoktos ĉe mi (= i mit hjem).

Stærkt fremadskridende tid: Ĉe la komenco de la tagiĝo la arbaro aperis bele kovrita de prujno.

ĉirkaŭ

Position på alle sider af noget: La rabistoj sidis en rondo ĉirkaŭ (rundt om) la fajro.

Nærmende tid: Ĉirkaŭ la mateno la ventego finiĝis.

ekster

Position udenfor noget, på den ydre siden af noget: Mi staras ekster (udenfor) la domo, kaj li estas interne.

en

Indvendig position: En (i) la ĉambro estis tri virinoj.

En plads, som man betragter som et sted, selv om det måske i virkeligheden mere ligner en overflade: La rusoj loĝas en (i) Rusujo.

En tid betragtet som et stykke tid, indenfor hvilken noget sker. "Det indre" af tidsperioden er mellem begyndelsen og slutningen af perioden: En (om) la tago ni vidas la helan sunon, kaj en (om) la nokto ni vidas la palan lunon kaj la belajn stelojn.

inter

Position ved hvis sider der findes to eller flere elementer: Sur la kameno inter (mellem) du potoj staras fera kaldrono. Ni vojaĝis inter (imellem) Pekino kaj Ŝanhajo. Estas granda diferenco inter (imellem) li kaj mi.

Valgmuligheder (to eller flere): Ni elektis inter (mellem) Ĉina restoracio kaj Itala restoracio.

Tilhørende en gruppe: Inter (blandt) miaj amikoj estas multaj Sud-Amerikanoj.

Upræcis tidspunkt efter en tid, og før en anden: Estis inter (mellem) la sepa kaj oka horoj vespere.

kontraŭ

Position af noget, hvis forside er rettet mod noget andet, især mod dets forside. De to elementer har altså sine forsider rettet mod hinanden med afstand mellem de to elementer: La reĝo sidis sur sia reĝa trono kontraŭ (overfor) la enirejo de la domo.

Noget, imod hvilket noget bevæger sig med sin forside rettet mod det (mod dets forside): Ili promenis man-en-mane kontraŭ (imod) la leviĝanta suno.

Uvenskab, ugunst, negativitet o.l.: Mi ne devas agi kontraŭ (imod) mia konscienco.

Noget som man giver eller får i bytte: Ili donas konsilojn kontraŭ (mod) kontanta pago.

post

Tid senere end en anden tid: Post (efter) tri monatoj ili geedziĝos.

Position, som følger en anden: Ili staris en vico unu post (efter) la alia.

Bag ved noget: Ŝi aŭdis post (bag) si brueton. Nu bruger man mest malantaŭ (bag ved) i disse situationer.

preter

Et sted ved hvis side der sker en bevægelse. Bevægelsen passerer normalt væk fra det sted: Li pasis preter (forbi) mi sen saluto.

sub

Et sted længere nede end noget, som er mere eller mindre lige over det. Sub (under) betyder som regel "malsuper". Da rører det som findes ikke det, som befinder sig længere oppe: Ĝi kuŝas sub (under) la tablo. Undertiden betyder sub "malsur". Da rører underdelen jo det, som findes oven over: Sekaj folioj krakis sub (under) liaj piedoj.

Et sted dækket af noget, uafhængigt af hvilket er øverst: Ŝi portas la libron sub (under) la brako.

super

Et sted højere end noget, som findes mere eller mindre lige under det. Mellem de to steder er der normalt plads, og derfor er der ikke berøring: Super (over) ni briletas la steloj. Undertiden er der dog berøring, men således uden betydning, at man ikke tager det i betragtning: Super (over) la tero sin trovas aero. Hvis der er tale om virkelig berøring, bruger man sur (på) .

Dækning uden skelen til højde eller berøring: Ŝiaj longaj blondaj haroj pendis super (over) ŝia nuko.

sur

Et sted på fladen af noget. Normalt drejer det sig om hvile, fæste, trykke på, dække, eller en anden betydningsfuld berøring. Oftest viser sur berøring med noget højere end den berørte overflade: Sur (på) la tero kuŝas ŝtono. Sed sur kan også vise position på en overflade uden fremhævning af højde: Meze sur (på) la muro pendis portreto.

tra

Et sted, indenfor hvilken der sker en bevægelse. Bevægelsen begynder udenfor sagen, går ind i den, og fortsætter til den anden yderside af sagen. Bevægelsen kan også begynde ved en yderside, og fortsætte til den anden yderside. Bevægelsen kan videregå til den anden yderside. Bevægelsen kan fortsætte væk fra stedet, eller blive inde i den uden at fortsætte, ifølge konteksten: Tra (gennem) la fenestro la vaporo iras sur la korton. La akvo fluas tra (gennem) tubo. Dog går bevægelsen ikke slavisk fra en side til en den anden, men ikke helt præsist fra sted til sted inde i sagen: La soldatoj kondukis la arestitojn tra (gennem) la stratoj.

Hele tiden fra begyndelse til slutningen: Ili festis tra la tuta nokto (natten igennem).

trans

I position "på den anden side af". Man bruger trans, når det er nødvendigt at gå over eller på det omtalte afære for at nå den anden side: Li loĝas trans (på den anden side af la strato.

maltrans

Position "på denne side af". Man bruger maltrans meget sjældent. Mere almindeligt er udtrykket ĉi-flanke de (på denne side af): Prefere restu maltrans la rivero. = Prefere restu ĉi-flanke de la rivero.

Ofte bruger man stedvisende forholdsord i forbindelse med retnings-N-endelse for at vise bevægelse til vedrørende sted/position.