去目錄頁
  2. 18 疑问句与回答

KI 疑问句

KI 疑问句由 KI 首表解词构成。KI 首疑问词指代人们寻求的信息。

KI 首词通常位于疑问句的开头:

  • Kion vi volas? — Mi volas manĝon! - 你想要什么? — 我想要吃的 (东西)!
  • Kian manĝon vi deziras? — Mi deziras malmultekostan manĝon! - 你想要 (吃) 何种食物? — 我想要 (吃) 便宜的食物!
  • Kiel vi fartas? — Mi fartas bone! - 你 (身体) 好吗? — 我( 身体) 很好!
  • Kiom da pomoj vi havas? — Mi havas du kilogramojn da pomoj! - 你有多少苹果? — 我有两公斤苹果!
  • Kies estas tiu aŭto? — Ĝi apartenas al Anno! Ĝi estas de Anno! Ĝi estas ŝia! - 那辆车是谁的? — 它属于安娜! /它是安娜的! /它是她的!
  • Kiam do? — Morgaŭ! - 那么, 何時呢? － 明天!

KI 首疑问词也用在疑问从句中: Ŝi demandis, kion mi volas. [她问我要什么。]

Ĉu 疑问句

Ĉu 疑问句由疑问词 ĉu 构成。Ĉu 疑问句寻求对全句正确性的确认。回答通常是 jes 或 ne。

Ĉu 通常位于疑问句开头:

  • Ĉu vi komprenas min? — Jes, mi komprenas vin! Ne, mi ne komprenas vin! - 你懂我的意思吗? — 是的, 我懂! /不, 我不懂!
  • Ĉu vi estas Kanadano? — Jes, mi estas Kanadano! Ne, mi ne estas Kanadano! - 你是加拿大人吗? — 是的, 我是加拿大人! /不, 我不是加拿大人。
  • Ĉu li? — Jes, li! - 是他吗? — 是的, 是他!
  • Ĉu ĝi estas taŭga? — Jes, (ĝi) estas! - 它合适吗? — 是的, (它) 合适!

Ĉu 疑问句也可以是选择疑问句。这时, 回答通常是在不同的选项之间进行选择:

  • Ĉu vi volas kafon aŭ teon? — Mi volas kafon! Mi volas teon! Mi volas nek kafon, nek teon! Mi volas kaj kafon, kaj teon! - 你想要咖啡还是茶? — 我想要咖啡! /我想要茶! /我不要 咖啡, 也不要茶! /我既要咖啡也要茶!
  • Ĉu li aŭ ŝi? — Ŝi! Li! Iu ajn el ili! Neniu el ili! Ambaŭ! - 他还是她? — 她! /他! /他们中的任何一个! /他们中一个也不是! /两人都是!

回答用词

回答ĉu 疑问句可以只说出对疑问句给出回答的句子 (完整的或缩略的):

  • Ĉu vi amas min? — Mi amas vin! - 你爱我吗? — 我爱你!
  • Kaj ĉu vi longe lernis? — Ho, mi lernis ne malpli ol tri jarojn. - 你学的时间长吗? — 啊, 我学了不少于三年。

但是, 通常使用回答用词 jes 和ne。这种回答用词本身如同一个完整的句子。然而, 在回答用词后面, 常常会加上一个完整的回答句或其部分内容, 以使意思更加清楚。

Jes

回答用词 jes 给出肯定回答:

  • — Ĉu vi volas kafon? — Jes! (= Mi volas kafon.) - 你要咖啡吗? —是的! (我要咖啡。)
  • — Ĉu vi ion deziras? — Jes! (= Mi ion deziras.) - 你想要点什么吗? —好的! (我要点东西。)

  • Ĉu la Universala Kongreso estos en Eŭropo ĉi-jare? — Mi pensas, ke jes! = Mi pensas, ke ĝi ja estos en Eŭropo ĉi-jare! - 国际大会今年在欧洲召开吗? — 我想是的。= 我想它今年是在欧洲。

    回答用词 jes 代替整个回答从句 (引导词 ke除外)。

不要在句子内部使用 jes 来强调某事物的真实性。对此要用小品词 ja。不要说: Tiu ĉi suko ne estas dolĉa, dum tiu alia jes estas. 要说: Tiu ĉi suko ne estas dolĉa, dum tiu alia ja estas. [这酒不甜, 而那酒确实甜。]

Ne

回答用词 ne 给出否定回答:

  • — Ĉu vi volas kafon? — Ne! (= Mi ne volas kafon.) - 你要咖啡吗? — 不要! (我不要咖啡。)
  • — Ĉu vi ion deziras? — Ne! (= Mi nenion deziras.) - 你想要点什么吗? — 不要! (我什么都不要。)
  • Ĉu li estas blondulo aŭ brunulo? — Ne, pli kaŝtanhara. = Li estas nek blondulo nek brunulo, li estas pli kaŝtanhara. - 他的头发是金色的还是棕色的? — 都不是, 是深栗色的。= 他既不是金发者, 也不是棕发者, 他是较深栗色。
  • Ha, ĉu efektive la malgranda Kay mortis? La rozoj estis sub la tero, kaj ili diras, ke ne! = ...ili diras, ke li ne mortis. - 呵, 小加伊真的死了吗? 那些玫瑰花就在地下, 它们说没有死!

要注意作为句子内部否定词的 ne与作为回答用词的 ne 之间的区别:

  • Ne venu ĉi tien! = Mi volas, ke vi ne venu ĉi tien. - 不要到这里来! = 我要你不要到这里来。

    Ne 否定谓语。

  • Ne, venu ĉi tien! = Ne! Mi ja volas, ke vi venu ĉi tien. - 不, 请到这里来! = 不, 我的确要你到这里来。

    Ne 是回答用词, 其本身大致起完整句子的作用。

如果回答用词 ne 之后紧跟着以动词开头的句子, 则发音时必须在 ne 之后带有清晰的停顿, 以避免误解。

Jes 和 ne 用于否定疑问句

用于否定疑问句的回答用词有两种方式。一种体系更常用于西方语言, 另一种体系更常用于东方语言。因此, 人们可以谈论西方用法和东方用法, 但是, 在许多国家和语言中, 实际上这两种体系并列存在。在世界语中, 这两种体系都是 “本土的”。柴门霍夫更常依据西方体系使用 jes 和 ne, 但是, 他也多次使用东方体系。

西方体系

在西方体系中, jes 指代肯定回答句, ne 指代否定回答句。否定回答句是主句部分中带否定词 (ne 或 NENI 首词) 的句子。在西方体系中, 回答用词的意思不取决于疑问句的形式。如果疑问句是否定的, 就用与无否定词的疑问句所用相同的回答用词来回答。重要的仅仅是回答用词所指代的该回答句的形式:

  • Ĉu vi volas kafon? - 你想要咖啡吗?(肯定疑问句。)
    • — Jes! (= Mi volas kafon.) - 是! (= 我要咖啡。)
    • — Ne! (= Mi ne volas kafon.) - 不! (= 我不要咖啡。)
  • Ĉu vi ne volas kafon? - 你不想要咖啡吗?(否定疑问句。)
    • — Jes! (= Mi volas kafon.) - 是! (= 我要咖啡。)
    • — Ne! (= Mi ne volas kafon.) - 不! (= 我不要咖啡。)
  • Ĉu vi nenion deziras? - 你什么也不要吗?
    • — Jes! (= Mi ja deziras ion.) - 是! (我的确要一点东西。)
    • — Ne! (= Mi deziras nenion.) - 不! (我什么也不要。)

对否定疑问句 (根据西方体系) 作肯定回答, 也可以使用强势回答 Jes ja! = Jes, tiel ja estas! (或类似的): Ĉu vi ne volas trinki la malvarman kafon? — Jes ja! (= Jes, mi ja volas trinki ĝin.) [你不想喝冰咖啡吗? — 不, 我要喝的!] 一些人用 tamen 代替 jes ja。

东方体系

在东方体系中, jes 恰恰对疑问句所含内容进行确认, 而 ne 则否认整个疑问句。在该体系中, jes 和 ne 在否定疑问句上互换作用:

  • Ĉu vi volas kafon? - 你想要咖啡吗?(肯定疑问句。)
    • — Jes! (= Mi volas kafon.) - 是! (= 我要咖啡。)
    • — Ne! (= Mi ne volas kafon.) - 不! (= 我不要咖啡。)
  • Ĉu vi ne volas kafon? - 你不想要咖啡吗?(否定疑问句。)
    • — Jes! (= Mi ne volas kafon.) - 是! (= 我不要咖啡。)
    • — Ne! (= Mi ja volas kafon.) - 不! (= 我的确要咖啡。)
  • Ĉu vi nenion deziras? - 你什么也不要吗?
    • — Jes, mi nenion deziras. - 是, 我什么也不要。
    • — Ne, mi ja deziras ion. - 不, 我的确要一点东西。

两种逻辑

这两种回答否定疑问句的体系都是符合逻辑的, 但是方式不同。如果世界语中只有一种体系可能会更好。原则上, 可以推荐西方体系, 因为迄今为止它更常用, 并且在柴门霍夫那里明显地更常见。但是, 要达到唯一一种体系的完全统一的用法, 似乎是不可能的。这两种用法在世界语中都是 “本土的”。因此, 要小心对待否定疑问句的回答。为了不冒误解的风险, 最好加上意思清晰的回答句。

回到上端