AĈ

AĈ = "chất lượng kém, không phù hợp, không có giá trị".

AD

AD = "hành động liên tục".

Nếu muốn nói về một hành động mà không muốn có ý nói về sự liên tục của AD, ta phải dùng một gốc từ khác không có nghĩa liên tục hoặc dùng cách diễn đạt hoàn toàn khác: martelado (liên tục) → martelbato = một nhát búa; brosado (liên tục) → brostiro = một nhát chải.

AĴ

AĴ = "sự vật (hữu hình)".

Đôi khi có thể thêm hậu tố phân từ để diễn đạt chính xác hơn: draŝataĵo (hạt đang được (tách ra khỏi cây bằng cách) đập), draŝitaĵo (hạt đã được đập), draŝotaĵo (hạt sẽ được đập), brulantaĵo (vật đang cháy), brulintaĵo (vật đã bị cháy). Tuy nhiên thông thường chỉ cần dùng AĴ là đủ.

AN

AN = "thành viên một nhóm, người sống ở một nơi, người theo một học thuyết, người thuộc về một nơi" v.v.

AR

AR = "toàn bộ hoặc tập hợp những thứ cùng loại".

ĈJ

Chúng ta đặt biệt danh cho nam bằng ĈJ. Trước ĈJ ta dùng dạng rút gọn của tên, thường giữ lại khoảng 1 đến 5 chữ cái:

ĈJ, giống như NJ là hậu tố có phần đặc biệt bởi nó không bắt đầu bằng nguyên âm và ta có thể rút gọn gốc từ đứng trước nó. Đôi khi có thể thêm đuôi UL trước nếu tạo ra được tên hay hơn: Petro → Petrulo → Petruĉjo, v.v. Đây không phải là truyền thống và có lẽ cũng không hợp lí, nhưng khi đặt biệt danh thì truyền thống, lí lẽ hay ngữ pháp cứng nhắc cũng không quan trọng. Tên riêng có thể đặt hoàn toàn tuỳ ý (kể cả mượn từ ngôn ngữ khác).

EBL

EBL = "khả thi". EBL chỉ dùng với ngoại động từ:

Đôi khi ta dùng EBL (và cả IND, END) sau động từ vốn là ngoại động từ nhưng cũng có thể có tân ngữ:

Thông thường ta nói iri sur/laŭ vojo và loĝi en domo, nhưng cả iri vojon và loĝi domon cũng đúng ngữ pháp mặc dù rất ít khi dùng.

EC

EC = "tính chất hoặc trạng thái (của ai hoặc cái gì đó)". EC luôn chỉ một khái niệm trừu tượng (tính chất hoặc trạng thái).

Đôi khi EC bị dùng sai do ảnh hưởng của các quốc ngữ: Bedaŭrinde mi ne havas la eblecon tion ĉi fari. (Tiếc là tôi không có tính khả thi làm việc đó). Thực ra ở đây không nói về tính chất mà là về eblo (khả năng) (hoặc thậm chí là eblaĵo). Nên nói như Zamenhof: Bedaŭrinde mi ne havas la eblon tion ĉi fari. (Nếu phân vân giữa eblo và ebleco, ta hãy chọn eblo vì đó là dạng rút gọn của cả ebleco và eblaĵo nên chọn eblo gần như không bao giờ sai.)

EC cũng có thể dùng với đuôi A hoặc E (hoặc đuôi động từ). Những dạng đó thường mang nghĩa "giống, tương tự":

Đôi khi ta có thể diễn đạt rõ ràng hơn bằng các từ ghép với ŝajna, simila, maniera hoặc stila. Đôi khi các dạng có ...eca có nghĩa là "liên quan tới tính chất đó, về tính chất đó": patreca testo = kiểm tra xem ai đó có phải là cha không.

EG

EG = "mức độ cao (nhất), loại lớn (nhất)".

EJ

EJ = "địa điểm, không gian, nhà, phòng, v.v. được dùng vào việc gì đó". Phần từ ngữ trước EJ luôn chỉ việc xảy ra hoặc vật có ở nơi đó.

Nếu nói về nhà máy hoặc những nơi tương tự, ta ưu tiên dùng từ ghép rõ nghĩa hơn: tabakfarejo = "nhà máy thuốc lá", ŝtalejo hoặc ŝtalfabriko = "nhà máy thép", gisejo hoặc gisfabriko = "nhà máy đúc kim loại"

EM

EM = "có xu hướng".

Những từ đuôi EM thường chỉ một thứ gì đó có xu hướng làm hành động gì vì đó chính là bản chất:

Đôi khi ta dùng EM để chỉ mong muốn tức thời hoặc nhu cầu tạm thời:

Thay vào đó, có thể dùng từ ghép với vola: manĝivola, venĝovola. Nhưng thông thường dùng EM là đủ.

Trong một số từ ngữ, EM chỉ khả năng:

Cũng có thể dùng từ ghép với pova hoặc kapabla: produktipova, kreokapabla. Tuy nhiên thông thường dùng EM đã đủ rõ nghĩa.

Trong một số từ ngữ EM có nghĩa rằng một người vốn sợ hãi một thứ gì đó và vì nỗi sợ đó có thể mất những thứ không mong muốn:

Đôi khi ta tạo từ ngữ đuôi EM không bắt nguồn từ động từ:

Vậy Gastema có thể hiểu là "thích làm khách". Nếu đó không phải ý ta muốn nói, ta nên dùng từ ghép với ama: gastama = "mến khách", samseksama = "đồng tính luyến ái". Mặt khác, nếu AM có vẻ quá mạnh hoặc không phù hợp, có lẽ nên dùng EM.

Các từ có EM thường mang đuôi A, nhưng có thể có mọi loại đuôi. Với đuôi O, theo thói quen thường thêm đuôi EC vào trước: manĝemeco, timemeco, v.v., nhưng thường không cần dùng EC. Các từ như manĝemo, timemo, v.v. đã đủ dùng. Trước hậu tố UL thường có thể bỏ EM nếu từ vẫn rõ nghĩa: timemulo → timulo, drinkemulo → drinkulo.

EM cũng dùng như gốc từ thông thường: emo = ý muốn tức thời, ema = muốn tức thời.

END

END = "phải làm". END chỉ dùng với ngoại động từ.

ER

ER = "một phần nhỏ của tổng thể". ER dùng khi một thứ gì bao gồm nhiều mảnh nhỏ giống nhau. Phần từ ngữ trước ER luôn chỉ cái tổng thể tạo nên từ những mảnh nhỏ đó:

ER chỉ một trong nhiều mảnh nhỏ giống nhau, khó phân biệt được của một cái tổng thể. Nếu các bộ phận khác nhau, riêng biệt thì ta không dùng ER mà dùng PART: mondoparto (≈ kontinento), landparto, korpoparto, parto de libro. Nếu nói về mảnh vỡ hoặc mảnh bị tách rời, ta dùng PEC: Mi disŝiris la leteron kaj disĵetis ĝiajn pecetojn en ĉiujn angulojn de la ĉambro.

ESTR

ESTR = "người chỉ đạo, trưởng". Phần từ ngữ trước ESTR luôn chỉ nơi người lãnh đạo ra quyết định hoặc việc mà người đó quyết định:

ET

ET = "mức độ thấp (nhất), loại nhỏ (nhất)".

Đôi khi ta dùng ET làm tiền tố để chỉ ý nghĩa đặc biệt:

ID

ID = "con". Phần từ ngữ trước ID luôn chỉ cái đã tạo ra con.

Thông thường ID dùng với các từ chỉ loài vật. Lúc đó ID chỉ con thú chưa trưởng thành, còn non của loài được nói tới:

Đôi khi ta dùng ID để chỉ cây con: arbo → arbido = cây con.

Với từ chỉ người ID chỉ con, hậu duệ mà không mang ý nghĩa về tuổi. ID chủ yếu được dùng với các chức danh và tên nhân vật lịch sử:

Đôi khi ID được dùng theo nghĩa bóng với từ chỉ quốc gia hoặc ngôn ngữ:

IG

IG = "hành động gây ra hoặc làm thay đổi gì đó". Phần từ ngữ trước IG luôn chỉ kết quả của hành động.

Có thể tạo động từ đuôi IG từ gốc từ chỉ hành động (thông thường là động từ). Động từ đuôi IG loại này mang ý nghĩa khiến ai làm việc được nói đến. Tân ngữ của động từ đuôi IG loại này là người hay vật vốn là chủ ngữ của động từ gốc.

Có thể bắt đầu bằng nội động từ:

Cũng có thể bắt đầu bằng ngoại động từ. Tân ngữ của loại động từ đuôi IG đó là chủ ngữ của động từ gốc hoặc tân ngữ của động từ gốc:

Cũng có thể tạo động từ đuôi IG từ một gốc vốn là danh từ.

Động từ đuôi IG loại này có thể có nghĩa là làm cho tân ngữ trở thành sự vật, hiện tượng được nói tới ở gốc từ, nhưng cũng có thể có nghĩa là làm cho tân ngữ trở nên giống như gốc từ hoặc khiến cho tân ngữ thực hiện một hành động liên quan đến gốc từ:

Cũng có thể tạo động từ đuôi IG từ một cụm có giới từ:

Ý nghĩa đối lập với sen...igi theo lí thuyết có thể diễn đạt bằng kun...igi, nhưng ta không thường dùng những từ như vậy vì nhiều động từ đơn giản đã có nghĩa đó rồi: maski = "kunmaskigi" (đeo mặt nạ), vesti = "kunvestigi" (mặc quần áo). Trong những trường hợp ấy có thể thay thế sen...igi bằng cách dùng tiền tố MAL và bỏ IG: malvesti = senvestigi, malmaski = senmaskigi. Senfortigi (làm cho yếu đi) ít nhiều đồng nghĩa với malfortigi. Từ trái nghĩa của senfortigi theo lí thuyết là "kunfortigi", nhưng từ này phức tạp quá mức cần thiết. Thay vào đó ta nói đơn giản fortigi.

Cũng có thể tạo động từ đuôi IG từ tiểu từ hoặc tiền tố:

Khi gốc từ không chỉ hành động hoặc tính chất, nhiều lúc ta có thể phân vân giữa việc dùng động từ không hậu tố hay có hậu tố IG. Theo thông lệ thì động từ dạng đơn giản đã mang nghĩa "làm cho" của IG: konfuzo = lẫn lộn → konfuzi = làm cho lẫn lộn. Đôi khi chỉ dạng có IG được dùng: grupo (nhóm) → grupigi = nhóm lại. Đôi khi hai dạng này có nghĩa khác nhau nhưng đều mang nghĩa "làm cho" của IG: koloro (màu) → kolori = lấy màu của mình nhuộm vào vật khác; koloro → kolorigi = làm cho một vật có màu. Tuy nhiên ta không thể yêu cầu tất cả mọi người luôn luôn tuân theo những khác biệt nhỏ này. Ít nhất ta nên chấp nhận nếu có ai đó dùng lẫn các dạng này, ví dụ kolori và kolorigi. Đôi khi dạng đơn giản không mang nghĩa của IG: lumo (ánh sáng) → lumi = toả sáng; lumo → lumigi = thắp sáng. Đôi khi hai dạng có cùng ý nghĩa: ordo (trật tự) → ordi hoặc ordigi = làm cho trật tự, sắp xếp. Hiện nay người ta thường dùng dạng ordigi hơn.

Người ta thường thêm đuôi IG thừa vào những động từ vốn không được có IG. Điều này có thể chấp nhận được, nhất là nếu như nó làm rõ nghĩa hơn, nhưng thường ta nên dùng dạng truyền thống. Tuy nhiên không phải lúc nào các dạng này cũng không thay đổi. Trong một số trường hợp hậu tố IG có thể không cần thiết, vì dạng đơn giản không thể có nghĩa nào khác. Khi đó có thể trong tương lai ta sẽ sử dụng dạng ngắn không có IG. Thông thường cả hai dạng có thể dùng song song mà không có sự khác biệt nào về nghĩa: loki/lokigi, arkivi/arkivigi, listi/listigi.

IG thường đi kèm đuôi động từ, nhưng cũng có thể có đuôi O, A hoặc E. Những dạng từ như vậy cũng mang nghĩa liên quan tới hành động như dạng động từ: akrigo = "việc mài", akriga = "liên quan đến việc mài", sidigo = "việc làm cho ngồi xuống", sidige = "liên quan đến việc làm cho ngồi xuống", edzigo = "việc kết hôn", edziga = "liên quan đến kết hôn".

IG cũng dùng như gốc từ thường: igi= khiến ai làm gì đó.

IĜ

IĜ = "chuyển sang trạng thái, địa điểm, hành động mới". Phần từ ngữ trước IĜ luôn chỉ kết quả của sự biến chuyển.

Động từ đuôi IĜ tạo thành từ nội động từ thể hiện sự chuyển sang hành động của nội động từ. Trong các động từ loại này thì IĜ gần giống như tiền tố EK. Đôi khi những động từ IĜ dạng này có hàm ý rằng hành động tự nó xảy ra, hoặc xảy ra ngoài ý muốn:

Cũng có thể tạo động từ đuôi IĜ từ ngoại động từ. Trong các động từ đuôi IĜ loại này thì IĜ không chỉ sự biến đổi mà chỉ làm cho động từ trở thành nội động từ để thay đổi vai trò các thành phần của cau:

Thông thường, động từ đuôi IĜ tạo thành từ ngoại động từ có phần giống với động từ bị động. Sự khác biệt giữa chúng nằm ở chỗ động từ đuôi IĜ chỉ ra rằng hành động ít nhiều tự nó xảy ra, hoặc ta không quan tâm tới tác nhân gây ra hành động. Li estis naskita en Januaro. Câu bị động bình thường. Ta chú ý tới hành động được thực hiện và kết quả (vì có dạng bị động IT). Li naskiĝis en Januaro. Nó được sinh ra. Chú ý tới đứa trẻ được sinh ra hơn là người mẹ đã sinh ra nó.

Cũng có thể tạo động từ đuôi IĜ từ một gốc vốn là danh từ. Động từ đuôi IĜ loại này có thể có nghĩa là chủ ngữ trở thành sự vật, hiện tượng ở gốc từ, hoặc nó trở nên giống như gốc từ, hay nó chịu một hành động đặc trưng của gốc từ:

Cũng có thể tạo động từ đuôi IĜ từ cụm từ có chứa giới từ. Nghĩa chính xác phụ thuộc vào giới từ. Ví dụ, nếu giới từ chỉ nơi chốn hay sự di chuyển thì IĜ có nghĩa "dịch chuyển, đi":

Cũng có thể tạo động từ đuôi IĜ từ tiểu từ hoặc tiền tố:

IĜ thường đi kèm đuôi động từ, nhưng cũng có thể có đuôi O, A hoặc E. Những dạng này mang nghĩa giống như dạng động từ: akriĝo = "việc trở nên sắc", akriĝa = "liên quan tới việc trở nên sắc", sidiĝo = "việc ngồi xuống", sidiĝe = "liên quan đến ngồi xuống", edziĝo = "việc trở thành chồng", edziĝa = "liên quan đến việc trở thành chồng", unuiĝo = "việc thống nhất".

Đôi khi từ chứa IĜ có đuôi O cũng có thể chỉ kết quả của sự biến đổi: Unuiĝo Franca por Esperanto (tên tổ chức). Dio nomis la sekaĵon Tero, kaj la kolektiĝojn de la akvo Li nomis Maroj.

IĜ cũng dùng như một gốc từ thông thường: iĝi = trở nên, trở thành.

IL

IL = "phương tiện, thiết bị, cách thức".

Hậu tố IL có nghĩa rất rộng. Để diễn đạt thêm phần chính xác, ta có thể tạo từ ghép với các gốc khác, ví dụ: presmaŝino (máy in), transportaparato (phương tiện giao thông), vendaŭtomato (máy bán hàng tự động). Nhưng thông thường chỉ cần dùng dạng IL.

Trong một số ít các từ có IL, yếu tố hành động được ngầm hiểu. Phần từ ngữ trước IL không chỉ hành động mà chỉ thứ khác, ví dụ như kết quả của hành động: fajro → fajrilo = bật lửa, đồ tạo ra lửa (không phải "đồ để tự thiêu")

IN

IN = "nữ giới". Hậu tố IN chỉ dùng được với những gì có giới tính, nghĩa là người hoặc con vật. IN bổ sung ý nghĩa chỉ nữ giới (và bỏ đi ý nghĩa chỉ nam giới, nếu có).

Thường gặp nhất là thêm IN vào từ có ý nghĩa chỉ nam giới. Khi đó từ chuyển sang mang ý nghĩa chỉ nữ giới:

Cũng có thể thêm IN vào từ trung tính, nhưng trường hợp này ít gặp hơn. Từ trung tính lúc này có nghĩa chỉ nữ giới:

Với từ trung tính, ta có thể chỉ nam giới bằng gốc VIR dùng như tiền tố hoặc tính từ.

Có một số từ tự nó đã chỉ nữ giới: damo (quý bà), nimfo (nữ thần), matrono (nữ y tá trưởng), putino (gái mại dâm) (đây không phải là từ ghép!), v.v. Với những từ đó ta không thêm IN.

IN cũng dùng như gốc từ thông thường: ino = người nữ, con vật cái; investaĵo = quần áo nữ.

IND

IND = "đáng làm". IND chỉ dùng với ngoại động từ:

ING

ING = "bao đựng mà ta đặt (một phần) cái gì đó". Phần từ ngữ đứng trước ING thường là cái mà chúng ta đặt một phần trong bao:

ISM

ISM = "học thuyết, phong trào, hệ tư tưởng, đường lối hành dộng", v.v. Đôi khi từ có đuôi ISM chỉ một ví dụ về cách hành động đặc biệt nào đó. Nghĩa của ISM biến đổi rất đa dạng, phụ thuộc nhiều vào phần từ ngữ đứng trước.

IST

IST = "người thường làm việc gì (có thể là nghề nghiệp)". Phần từ ngữ đứng trước IST luôn chỉ việc mà người đó hay làm.

Nhiều người hiểu nhầm rằng IST chỉ "người chuyên nghiệp", nhưng thực ra nghĩa của nó rộng hơn:

Nếu cần thiết có thể tạo ra các từ ngữ chính xác hơn. Thay vì nói chung chung fiŝisto, ta có thể nói fiŝkaptisto (người bắt cá, ngư dân), fiŝbredisto (người nuôi cá), fiŝvendisto (người bán cá).

Với mỗi từ có IST thường tồn tại từ có ISM tương ứng. Mối quan hệ giữa hai dạng này rất đa dạng: alkoholisto = người nghiện rượu, alkoholismo = chứng nghiện rượu, kapitalisto = tư sản, kapitalismo = chủ nghĩa tư bản. Cũng tồn tại rất nhiều từ đuôi "ist" hoặc "ism" cũng nói về con người và khái nịem nhưng không phải là từ ghép, ví dụ: turisto (khách du lịch) — turismo (ngành du lịch), faŝisto (tên phát-xít) — faŝismo (chủ nghĩa phát-xít), ekzistencialisto — ekzistencialismo (người theo) chủ nghĩa hiện sinh.

IST thường có nghĩa là "người theo học thuyết (ismo) tương ứng". Khi đó IST = ISM-AN: oportunisto = kẻ cơ hội; komunisto = người cộng sản. Nhưng không phải lúc nào IST cũng tương đương với ISM-AN. Vi dụ, kapitalisto (nhà tư bản) không phải là kapitalismano (người theo chủ nghĩa tư bản).

Chú ý: AN và IST trong một số trường hợp rất gần nghĩa nhau. Lúc đó, ta có thể lựa họn theo ý thích. Theo thói quen, ta hay dùng dạng "toàn cầu" (được nhiều ngôn ngữ sử dụng) hơn. Ví dụ, ta thường nói Kristo, Kristano và Kristanismo. Các dạng Krististo và Kristismo không bao giờ xuất hiện. Những dạng này cũng hợp lí nhưng không được dùng rộng rãi trong các ngôn ngữ. Hãy so sánh với Budho, Budhisto và Budhismo - các dạng được chọn lại ngược lại vì mang tính toàn cầu hơn. Ngoài Budhisto người ta cũng dùng Budhano, cũng hợp lí, nhưng không nói Budhanismo. (Một số người dùng Budao, Budaisto và Budaismo.)

Vậy ta không được nói kirurgisto, astronomisto, ekologisto v.v. Nhưng trong nhiều trường hợp ta có thể dùng IST để tạo từ đồng nghĩa cho người đó, nếu có một từ khác miêu tả nghề nghiệp của người ấy.

NJ

Chúng ta đặt biệt danh cho nữ bằng NJ. Trước NJ ta dùng dạng rút gọn của tên, thường giữ lại khoảng 1 đến 5 chữ cái:

Khi dùng NJ ta thường bỏ đuôi IN nếu có. Tuy nhiên đôi khi ta có thể giữ lại nguyên âm của IN nếu tạo được tên hay hơn: kuzino → Kuzinjo, knabino → Knabinjo. Thậm chí có thể dùng thừa hậu tố IN nếu giúp tên nghe thuận tai hơn: Klaro → Klarino → Klarinjo.

OBL

OBL = "nhân lên". OBL chỉ dùng với từ chỉ số lượng và những từ mang nghĩa tương tự. Phần từ ngữ đứng trước OBL luôn chỉ số lần nhân lên:

Từ có OBL có đuôi A cũng có thể chỉ một thứ có một số phần:

Trước OBL ta luôn viết liền từ chỉ số lượng. Để dễ hiểu có thể dùng dấu gạch nối. Thường đặt dấu gạch nối thay cho dấu cách trong số: dek du → dekduoblo hoặc dek-duoblo; dudek → dudekoblo; du mil dudek → dumildudekoble hoặc nên viết du-mil-dudekoble. Cách viết như vậy cũng áp dụng cho hậu tố ON và OP.

ON

ON = "chia ra". ON chỉ dùng với từ chỉ số lượng và những từ mang nghĩa tương tự. Phần từ ngữ đứng trước ON luôn chỉ số lần chia ra:

Các từ có ON cũng dùng cách viết tương tự như với OBL.

Đôi khi người ta nhầm lẫn giữa ON và gốc từ PART. Ta không thể nói landono thay cho landparto = "vùng miền". ON không chỉ một phần của cái đằng trước mà một phần của cái khác. Triono không phải một phần của tri (số ba), mà là một trong ba phần bằng nhau của một cái gì khác.

OP

OP = "một nhóm có số lượng thành viên nhất định". OP chỉ dùng với từ chỉ số lượng và những từ mang nghĩa tương tự. Phần từ ngữ đứng trước OP luôn chỉ số thành viên trong nhóm:

Các từ có OP cũng dùng cách viết tương tự như với OBL.

Trước đuôi O có thể bỏ hậu tố OP, bởi dạng O khi đi với số từ mang cả nghĩa chỉ một nhóm:

UJ

UJ = "đồ được thiết kế để chứa một cái gì đó". Trong thực tế UJ có ba nghĩa phân bịet: "đồ đựng", "cây" và "quốc gia". Phần từ ngữ đứng trước UJ luôn cho biết cái gì ở trong vật chứa.

UJ có thể chỉ vật đựng, lọ, hộp v.v. đặc biệt có tác dụng chứa một sự vật hoặc là nơi thực hiện một hành động.

Để diễn đạt chính xác, ta có thể tạo từ ghép với các gốc khác, ví dụ: teskatolo (hộp trà), tekruĉo (bình trà), tetaso (tách trà), cigarskatolo (hộp thuốc lá), cigaredpaketo (gói thuốc lá), konservoskatolo (hộp đồ hộp).

Chú ý rằng phần từ ngữ đứng trước UJ luôn phải chỉ vật bị chứa đựng, còn phần từ ngữ đứng trước SKATOL, VAZ, v.v., có thể chỉ vật bị chứa, chất liệu hoặc điều gì khác, ví dụ: ladskatolo = "hộp sắt tây", lignositelo = "xô bằng gỗ". Nhưng ladujo phải là "đồ đựng sắt", và lignujo luôn là "đồ chứa gỗ".

Với tên hoa quả, UJ có thể chỉ cây cối cho hoa quả đó:

Cũng có thể nói pomarbo, vinberarbusto v.v.

Với tên dân tộc, UJ luôn luôn chỉ "quốc gia của dân tộc đó":

Đôi khi ta tạo ra từ chứa UJ chỉ quốc gia hoặc vùng từ những loại từ khác:

Trong các tên nước, thay cho UJ có thể dùng gốc LAND làm hậu tố hoặc hậu tố I không chính thống. Tuy nhiên đa số các nước không có tên là từ ghép, ví dụ Usono (Hoa Kỳ), Birmo (Myanmar), Liĥtenŝtejno (Liechtenstein), Islando (Iceland, từ này không có gốc LAND!), v.v. Trong những trường hợp đó ta dùng hậu tố AN để chỉ người dân nước đó: Usonano (người Mỹ), Birmano (người Myanmar), v.v.

UJ cũng dùng như gốc từ thông thường: ujo: vật đựng; enujigi = cho vào đồ đựng, v.v. Trong những trường hợp đó UJ không bao giờ mang nghĩa chỉ quốc gia hay cây cối.

UL

UL = "người có đặc điểm gì đó". Phần từ ngữ đứng trước UL luôn chỉ đặc điểm của người đó.

Ta cũng thường dùng UL trong một số tên loài vật, nhưng không để chỉ người:

Thỉnh thoảng ta dùng UL theo nghĩa bóng để chỉ nhiều sự vật khác nhau, kể cả vật không sống để giới thiệu chúng như con người:

Với những từ tự nó đã chỉ một người nào đó, ta không dùng thừa UL. Chủ yếu phải chú ý đến phân từ đuôi O. Loại phân từ này luôn chỉ người, vì vậy thêm UL là sai ngữ pháp. Không nên nói parolantulo, kurintulo, konatulo, mà chỉ nói đơn giản parolanto, kurinto, konato. Nếu thêm UL vào phân từ đuôi O hoặc từ chỉ người khác thì sẽ tạo ra từ mang ý nghĩa đặc biệt. Virulo không đồng nghĩa với viro (người đàn ông), mà nghĩa là "người nam tính" = vireculo. Konatulo có nghĩa là "người nổi tiếng" = famulo, còn konato chỉ là "người quen".

UL cũng dùng như một gốc từ thường: ulo = một người không có tính cách nào đặc biệt.

UM

Hậu tố UM không có ý nghĩa xác định. Dùng hậu tố này, ta tạo ra được những từ có liên quan đến phần từ ngữ đứng trước UM. Tất cả các từ có UM phải học riêng từng từ một. Tuy nhiên có một số nhóm từ có UM mang ý nghĩa tương tự nhau.

Nhiều từ có UM mang ý nghĩa "làm gì đó bằng cái đứng trước UM":

Một số động từ chứa UM có nghĩa là "bằng cách nào đó, cung cấp thứ đứng trước UM":

Nhóm động từ có UM chỉ cách hành quyết hoặc giết:

Một số từ có UM là tên của bộ phận trên quần áo hoặc những sự vật tương tự. Phần từ ngữ trước UM chỉ bộ phận cơ thể nơi đặt những bộ phận quần áo đó:

UM được dùng trong toán học để tạo thành tên hệ đếm. Chúng ta thêm UM sau một số để chỉ số chữ số dùng trong hệ đếm:

Một số từ đuôi UM khác:

Nếu muốn tạo từ mới có chứa UM, ta phải hết sức cẩn thận bởi vì có thể mọi người sẽ không hiểu được ý nghĩa từ đó. Những từ có UM thuộc các nhóm trên dễ chấp nhận hơn, còn những từ không giống với các từ có UM đã tồn tại sẽ khó được chấp nhận hơn. Tuy nhiên người ta thường tạo ra những từ có UM được ngầm hiểu nhờ văn cảnh và sau đó biến mất.